габары́т, ‑у, М ‑рыце, м.

Гранічныя знешнія абрысы прадметаў (збудаванняў, машын, станкоў і пад.); аб’ём, велічыня чаго‑н. Габарыт кантэйнера. Габарыты вагонаў. // Адлегласць ад рэйкавага шляху да лініі будынкаў, якая забяспечвае свабодны праход поезда.

[Фр. gabarit.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азло́блены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад аздобіць.

2. у знач. прым. Які зрабіўся (стаў) злосным у выніку няўдачы, непрыемнасці і пад.; зласліва настроены да ўсяго навакольнага. // Які выяўляе злосць, бязлітаснасць. Азлоблены погляд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

альбо́м, ‑а, м.

1. Сшытак або кніга з чыстымі лістамі для вершаў, песень, малюнкаў, фатаграфіі, паштовак і пад. Сямейны альбом.

2. Тэматычны збор відаў, малюнкаў, чарцяжоў і інш., пераплеценых разам або складзеных у папку.

[Фр. album.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апелява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак.

1. Падаць (падаваць) скаргу ў вышэйшую інстанцыю на рашэнне ніжэйшай.

2. да каго-чаго. Выклікаць (выклікаць) падтрымку, спачуванне і пад. Апеляваць да таварышаў. Апеляваць да грамадскае думкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запушы́ць, ‑шыць; зак., што.

Пакрыць якую‑н. паверхню пушыстым слоем (пра мароз, снег і пад.). Падвойныя шыбы ў вокнах запушыў мароз. Пестрак. Дрэў бухматае голле Замяла, запушыла — Рунь зялёную ў полі Абрусам накрыла [зіма]. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заснава́цца, ‑снуецца; зак.

1. Узнікнуць, утварыцца. На месцы былой дрыгвы заснаваўся і з небывалай сілай пачаў расці сацыялістычны горад. Кудраўцаў.

2. Пакрыцца, зацягнуцца (павуціннем, смугой і пад.). Лес туманам заснаваўся, Луг расой акрыўся. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адме́рці, адамрэ; пр. адмёр, ‑мерла; зак.

Страціць жыццяздольнасці загінуць; стаць нежывым (пра часткі арганізма, расліны). Клеткі тканак адмерлі. Знізу сучкі на дрэве адмерлі. // перан. Страціць жыццяздольнасць; знікнуць (пра грамадскія з’явы, асаблівасці быту і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абмярцве́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які страціў адчувальнасць, стаў нежывы (пра клеткі, тканкі, часткі цела).

2. перан. Нерухомы, застылы, без жыцця. [Камары] не лёталі і не кусаліся, а сядзелі абмярцвелыя ў шчылінах і пад лісцямі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дуду́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Ціха гаварыць, размаўляць. [Кума і баба] пачаставаліся ды сядзяць сабе, дудукаюць пра сёе, пра тое, а Жэнька дзіця купае. Крапіва. На прызбах пад хатамі сядзяць, дудукаюць дзяўчаткі і хлопцы-падлеткі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

масі́равацца 1, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; незак.

1. Рабіць сабе масаж.

2. Зал. да масіраваць ​1.

масі́равацца 2, ‑руецца; зак. і незак.

Спец. Сканцэнтравацца (канцэнтравацца) у адным месцы (пра войскі, авіяцыю, артылерыйскі агонь і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)