Ба́сма ’фарба басма’. Рус. ба́сма. Лічыцца запазычаннем з цюрк. моў (basma). Так Сл. ін. слов, 96. Але націск сведчыць аб пасрэдніцтве іншых моў (дакладна невядома якіх).

Басма́ ’пячатка, знак і да т. п.’ Ст.-рус., рус. басма́, укр. басма́ (< рус.). Запазычанне з цюрк. моў (цюрк. basma ’набіўное палатно, тканіна’, ад basmak ’ціснуць, друкаваць’). Параўн. яшчэ ўкр. ба́сма ’чорная шаўковая хустка’, балг. басма́ ’набіўное палатно’, серб.-харв. ба̀сма ’тс’. Бернекер, 45; Фасмер, 1, 131; БЕР, 1, 35; Дзмітрыеў, Тюрк. эл., 19; Рудніцкі, 85.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скіндачка ‘старажытны дзявочы галаўны ўбор (у выглядзе ручніка)’ (Малч.). Укр. скиндя́чка, скиндя́к ‘стужка’, киндя́кГрынч. са знакам пытання) ‘стужка, матэрыя’, рус. пск., цвяр. киндю́к ‘чырвоная баваўняная тканіна’. Ст.-рус. кандакъ, киндякъ ‘тс’. Пэўнай этымалогіі няма, гл. Фасмер, 2, 234. Сам ён параўноўвае з уйг. köŋnäk ‘кашуля’, чагат. köŋläk ‘тс’, што няпэўна. На іншы шлях запазычання скіроўвае ст.-бел. уласнае імя Ярош Скиндеръ (1434), што выводзіцца ад скиндер ‘той, хто прадае ці робіць істужкі’ (гл. Усціновіч, Лінгв. дасл., 1968, 155).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сукно́, ‑а; мн. сукны, ‑аў; н.

1. Шарсцяная або паўшарсцяная тканіна з гладкім ворсам, якая пры вырабе апрацоўваецца валеннем. Сторы разгарнуў пакунак .. Кавалак сукна... Бядуля. На стале, засланым зялёным сукном, стаялі прылады пісьма. Колас.

2. толькі мн. (су́кны, ‑аў). Камплект куліс і заслон, якія афармляюць сцэну. Блізнюк, як спуджаны заяц, матануў за кулісы сцэны і знік там у сукнах і бакоўках. Сабаленка.

•••

Салдацкае сукно — шэрае тоўстае сукно для шынялёў.

Класці пад сукно гл. класці.

Ляжаць пад сукном гл. ляжаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

просве́чивать несов.

1. (к просвети́тьII) прасве́чваць;

просве́чивать лёгкие больно́го прасве́чваць лёгкія хво́рага;

2. (светиться, сквозить) свіце́цца; (проглядывать) прагля́дваць;

сквозь што́ры просве́чивает со́лнце праз што́ры свіці́цца со́нца;

сквозь кру́жево просве́чивает голуба́я ткань праз кару́нкі свіці́цца блакі́тная ткані́на;

со́лнце просве́чивает сквозь ту́чи со́нца прагля́двае праз хма́ры;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

экра́н

(фр. écran)

1) заслона, якая засцерагае ад уздзеяння шкодных прамянёў, магнітнага поля, гарачыні, святла і інш. (напр. радыяцыйны э.);

2) паверхня для ўзнаўлення светлавых адбіткаў (напр. э. тэлевізара);

3) нацягнутая на раму белая тканіна для дэманстрацыі фільмаў, дыяпазітываў і інш.;

4) перан. кінамастацтва (напр. навіны экрана).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

га́рус

(польск. harus < ням. Harras, ад фр. Arras = назва фр. горада)

1) баваўняная тканіна палатнянага перапляцення з двухбаковай набіўкай;

2) кручаная каляровая шарсцяная пража для вышывання, вязання і вырабу грубых тканін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пу́рпур

(лац. purpura, ад гр. porphyra)

1) натуральная каштоўная фарба чырвона-фіялетавага колеру;

2) ярка-чырвоны колер з фіялетавым адценнем;

3) дарагое адзенне або тканіна ярка-чырвонага колеру з фіялетавым адценнем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

во́ўна ж.

1. (валасяное пакрыццё жывёл) Haar n -s, -e, Fell n -s, -e;

2. (валакно) Wlle f -;

часа́ная во́ўна gekämmte Wlle;

3. (пража) Wllgarn n -es, -e;

4. (ваўняная тканіна) Wllstoff m -es, -e;

з чы́стай во́ўны rinwollen, aus riner Wlle

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

doskonale

1. дасканала; вельмі добра; надзвычай добра; выдатна; надзвычайна; цудоўна; ідэальна;

doskonale wyglądać — цудоўна выглядаць;

2. цалкам; абсалютна; зусім;

tkanina doskonale biała — абсалютна белая тканіна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Паста́ў1, постаў ’сувой палатна’, ’вялікі кавалак сукна (у 32 локці)’ (ТСБМ, Уладз., Маш., Янк. 1, Гарб.), ’мера самаробнай тканіны, роўная 54 локцям, або 1744 см’ (Мал., Уладз.; свянц., Крывіч, 12), ’даўжыня асновы, наведзенай на ткацкі стан’ (Уладз.), ’тканіна пэўнай даўжыні’ (Нас.), ’ткацкі стан’ (КЭС, лаг.; Шат.). Да паста́ва (гл.).

Пастаў2 ’пара млынавых камянёў’ (ТСБМ; КЭС, лаг.; Шат.). Прасл. postavъ (Трубачоў, Ремесл. терм., 124), якое з po‑ і stavъ; апошняе мае яшчэ значэнне ’сажалка’, таксама як бел. пруд абазначае ’сажалка’ і ’млын’. Да ста́віць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)