взяться в разн. знач. узя́цца, мног. пабра́цца; (добровольно — ещё) падрадзі́цца;

взяться за́ руки узя́цца (пабра́цца) за ру́кі;

взяться за дверну́ю ру́чку узя́цца за дзвярну́ю ру́чку;

взяться за перо́ узя́цца за пяро́;

взяться за рабо́ту узя́цца за рабо́ту;

он взялся вы́полнить зада́ние досро́чно ён узя́ўся (падрадзі́ўся) вы́канаць зада́нне датэрміно́ва;

отку́да у него́ си́лы взяли́сь? адку́ль у яго́ сі́лы ўзялі́ся?;

взяться за кого́ узя́цца за каго́;

отку́да ни возьми́сь ні адсю́ль, ні адту́ль;

взяться за ум узя́цца за ро́зум;

взяться за го́лову узя́цца (схапі́цца) за галаву́;

взялся за гуж, не говори́, что не дюж посл. узя́ўся за гуж, не кажы́, што не дуж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

броса́ть несов., в разн. знач. кі́даць;

броса́ть ка́мень кі́даць ка́мень;

броса́ть я́корь кі́даць я́кар;

маши́ну броса́ло во все сто́роны машы́ну кі́дала ва ўсе бакі́;

броса́ть оде́жду кі́даць адзе́нне;

броса́ть друзе́й кі́даць сябро́ў;

броса́ть кури́ть кі́даць куры́ць;

меня́ броса́ло в пот мяне́ кі́дала ў пот;

броса́ть жре́бий кі́даць жэ́рабя;

броса́ть ору́жие кі́даць збро́ю;

броса́ть тень на (кого, что) кі́даць цень на (каго, што);

броса́ть слова́ на ве́тер кі́даць сло́вы на ве́цер;

броса́ть ка́мешки в (чей) огоро́д кі́даць каме́ньчыкі ў (чый) агаро́д;

броса́ть де́ньги на ве́тер кі́даць (пуска́ць) гро́шы на ве́цер;

броса́ть на произво́л судьбы́ кі́даць (пакіда́ць) на во́лю лёсу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ряд

1. в разн. знач. рад, род. ра́да м.; (о проборе — ещё) радо́к, -дка́ м.;

сиде́ть во второ́м ряду́ сядзе́ць у другі́м ра́дзе;

в ряда́х а́рмии у рада́х а́рміі;

овощно́й ряд рад агаро́дніны (гаро́дніны);

торго́вые ряды́ гандлёвыя рады́;

причеса́ть во́лосы на косо́й ряд прычаса́ць валасы́ на касы́ рад (радо́к);

2. (значительное число) рад, род. ра́да м.; шэ́раг, -га м.;

ряд поколе́ний рад (шэ́раг) пакале́нняў;

ряд учёных рад (шэ́раг) вучо́ных;

це́лый ряд обстоя́тельств цэ́лы рад (шэ́раг) акалі́чнасцей (абста́він);

из ря́да вон выходя́щий незвыча́йны;

в пе́рвых ряда́х у пе́ршых рада́х (шэ́рагах);

в ряду́ (кого, чего) сяро́д (у лі́ку) (каго, чаго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

свали́ться

1. (упасть с чего-л.) скі́нуцца, мног. паскіда́цца, звалі́цца, мног. пазва́львацца;

с во́за свали́лись гра́бли з во́за звалі́ліся (скі́нуліся) гра́блі;

2. (упасть, обрушиться на землю) павалі́цца, звалі́цца, упа́сці; (опрокинуться) абярну́цца;

забо́р свали́лся плот павалі́ўся (абярну́ўся);

челове́к свали́лся чалаве́к звалі́ўся;

4. перен. (обрушиться на кого-л.) звалі́цца;

свали́лось на меня́ тру́дное де́ло звалі́лася на мяне́ ця́жкая спра́ва;

5. (столкнуться — о судах) мор. сутыкну́цца;

как с не́ба свали́лся як з не́ба звалі́ўся;

свали́ться с плеч звалі́цца з плеч;

свали́ться как снег на́ голову звалі́цца як снег на галаву́;

гора́ с плеч свали́лась гара́ з плеч звалі́лася;

свали́ться с ног звалі́цца з ног.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

свобо́да

1. в разн. знач. свабо́да, -ды ж.;

свобо́да во́ли свабо́да во́лі;

свобо́да сло́ва свабо́да сло́ва;

свобо́да печа́ти свабо́да дру́ку;

свобо́да собра́ний свабо́да схо́даў;

гражда́нские свобо́ды грамадзя́нскія свабо́ды;

полити́ческие свобо́ды паліты́чныя свабо́ды;

демократические свобо́ды дэмакраты́чныя свабо́ды;

предоста́вить кому́-л. по́лную свобо́ду де́йствовать даць каму́е́будзь по́ўную свабо́ду дзе́йнічаць;

свобо́да ли́чности свабо́да асо́бы;

соотноше́ние свобо́ды и необходи́мости филос. суадно́сіны свабо́ды і неабхо́днасці;

завоева́ть свобо́ду заваява́ць свабо́ду;

2. (воля) во́ля, -лі ж.;

вы́пустить птиц на свобо́ду вы́пусціць пту́шак на во́лю;

лиши́ть кого́-л. свобо́ды пазба́віць каго́е́будзь во́лі;

на свобо́де (в свободное время) у во́льны час (во́льным ча́сам, во́льнай часі́най).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

своди́тьII несов.

1. (вниз, в сторону) зво́дзіць;

2. (заводить) заво́дзіць, адво́дзіць;

3. (лишать высокого положения) зніма́ць, скіда́ць, зво́дзіць;

4. (собирать в одно место) зво́дзіць;

5. (о лесе) зво́дзіць, высяка́ць;

6. (устанавливать знакомство, дружбу и т. п.) заво́дзіць;

7. (сдвигать, сближать) зво́дзіць; (о бровях — ещё) ссо́ўваць;

8. (пятно и т. п.) выво́дзіць;

9. (переносить изображение) пераво́дзіць;

10. (к чему, на что) зво́дзіць (да чаго, у што);

11. (изменять тему разговора, мысли и т. п.) пераво́дзіць, зво́дзіць;

12. (о судорогах) зво́дзіць, ску́рчваць, крыві́ць; см. свести́ 1—12;

не своди́ть глаз кого-л.) не зво́дзіць вачэ́й (з каго-небудзь).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

пода́тьII сов., в разн. знач. пада́ць, (всё, многое) разг. пападава́ць; (дать) даць;

пода́ть у́жин пада́ць вячэ́ру;

пода́ть ру́ку пада́ць руку́;

пода́ть ми́лостыню пада́ць (даць) мі́ласціну;

пода́ть маши́ну пада́ць машы́ну;

пода́ть телегра́мму пада́ць (даць) тэлегра́му;

пода́ть во́ду, во́здух, эне́ргию пада́ць (даць) ваду́, паве́тра, эне́ргію;

пода́ть мяч спорт. пада́ць мяч;

пода́ть в суд пада́ць у суд;

пода́ть го́лос за кого́-л., что́-л. пада́ць го́лас за каго́е́будзь, што́е́будзь;

руко́й пода́ть руко́й пада́ць;

пода́ть мысль, иде́ю пада́ць (даць) ду́мку, ідэ́ю;

пода́ть по́вод даць падста́ву;

пода́ть приме́р пада́ць пры́клад;

пода́ть ру́ку (оказать помощь) пада́ць руку́;

не пода́ть ви́ду не даць вы́гляду;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сла́бый

1. в разн. знач. сла́бы;

сла́бый уда́р сла́бы ўдар; (о больном, дряхлом человеке — ещё) няду́жы; (о снеге, ветре, морозе и т. п. — ещё) невялі́кі;

сла́бый ребёнок сла́бае (няду́жае) дзіця́;

сла́бая наде́жда сла́бая надзе́я;

сла́бая во́ля сла́бая во́ля;

сла́бый свет сла́бае святло́;

сла́бый контро́ль сла́бы кантро́ль;

сла́бый чай сла́бы чай;

сла́бое госуда́рство сла́бая дзяржа́ва;

сла́бый отве́т сла́бы адка́з;

сла́бые стихи́ сла́быя ве́ршы;

сла́бый желу́док сла́бы жыво́т;

2. (не тугой, не плотный) сла́бкі;

сла́бый у́зел сла́бкі ву́зел;

сла́бое ме́сто сла́бае ме́сца;

сла́бая сторона́ сла́бы бок;

сла́бая струна́ сла́бая струна́;

сла́бый пол сла́бы пол;

га́йка слаба́ кого) га́йка сла́бая (у каго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

соба́ка ж. 1. прям., перен. саба́ка, -кі м.;

поро́дистая соба́ка паро́дзісты саба́ка;

охо́тничья соба́ка паляўні́чы саба́ка; 2. (спец. символ) сліма́к, -ка́ м.;

вот где соба́ка зары́та вось дзе саба́ка закапа́ны;

с соба́ками не сы́щешь з саба́кам не зно́йдзеш;

и соба́ками не загна́ть і саба́камі не заго́ніш;

соба́ку съесть (на чём-л.) саба́ку з’е́сці (на чым-небудзь);

соба́к ве́шать (на кого-л.) саба́к ве́шаць (на каго-небудзь);

соба́к гоня́ть саба́к ганя́ць;

как ко́шка с соба́кой як кот з саба́кам;

соба́ке — соба́чья смерть погов. саба́ку — саба́чая смерць;

ну́жен (нужна́, нужно́) как соба́ке пя́тая нога́ патрэ́бен (патрэ́бна) як саба́ку пя́тая нага́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

указа́ть сов.

1. (показать) паказа́ць; (обратить внимание, отметить — ещё) зазна́чыць; (назвать) назва́ць;

указа́ть па́льцем на кого́-л. паказа́ць па́льцам на каго́е́будзь;

указа́ть доро́гу паказа́ць даро́гу;

указа́ть на недоста́тки в рабо́те зазна́чыць, што ў рабо́це ёсць недахо́пы, паказа́ць на недахо́пы ў рабо́це;

указа́ть кни́гу назва́ць кні́гу;

2. (разъяснить) расказа́ць, растлума́чыць; (дать наставление, научить — ещё) указа́ць, навучы́ць;

указа́ть, как вести́ рабо́ту расказа́ць (растлума́чыць, указа́ць, навучы́ць), як ве́сці рабо́ту (як працава́ць);

3. (установить, определить, назвать, наметить) вы́значыць, прызна́чыць, назва́ць;

указа́ть ме́сто встре́чи вы́значыць (прызна́чыць, назва́ць) ме́сца сустрэ́чы;

указа́ть вре́мя прие́зда вы́значыць (прызна́чыць, назва́ць) час прые́зду;

указа́ть (на) дверь паказа́ць на дзве́ры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)