Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
балм
1. (адзінкашкалы) Grad m -(e)s, -е;
ве́цер у 5 балаў Wíndstärke 5;
2. (адзнака) Zensúr f -, -en; Nóte f -, -n;
прахадны́ бал (прыпаступленніўВНУ) Míndestpunktzahl f -, -en;
3.спарт Punkt m -(e)s, -е;
агу́льная ко́лькасць балаў Gesámtpunktzahl f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
А́РКУШ
(польскае arkusz),
1) стандартны кавалак паперы, кардону, фанеры і інш. 2) Адзінка вымярэння ў паліграфіі і выдавецкай справе. Адрозніваюць аркуш аўтарскі, улікова-выдавецкі, папяровы друкаваны і ўмоўна-друкаваны.
Аўтарскім аркушам вымяраюць аб’ём літ. твора (рукапіснага і надрукаванага). У бел. паліграфіі роўны 40 тыс. друкаваных знакаў (з прагаламі паміж словамі), ці 700 вершаваным радкам, ці 3 тыс.см² надрукаванага ілюстрацыйнага матэрыялу. Улікова-выдавецкі аркуш — аб’ём друкаванага твора, колькасцю знакаў роўны аўтарскаму, але акрамя аўтарскага тэксту ўключае тытул, рэдакцыйную прадмову, змест, рэкламу, калонтытулы і інш. тэкставы і графічны матэрыял. Служыць для выдавецкага планавання, вызначэння кошту выдання і інш. Папяровым аркушам вызначаюць колькасць выкарыстанай на выданне паперы. Друкаваны аркуш паказвае аб’ём (плошчу) выдання і раўняецца палове папяровага пры стандартных фарматах. Умоўны друкаваны аркуш — адзінка ўліку выдавецкай прадукцыі: папяровы аркуш фармату 60 х 90 см, надрукаваны з аднаго боку. Аб’ём выданняў, надрукаваных на паперы інш. фарматаў, для параўнання паказчыкаў пералічваюць ва ўмоўныя друкаваныя аркушы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГРА́ДУС
(ад лац. gradus крок, ступень),
пазасістэмная адзінка вымярэння плоскага вугла (вуглавы градус), роўная 1/90 прамога вугла. Абазначаецца °; дзеліцца на 60 мінут (60′) або 3600 секунд (3600″), 1° = 60′ = 3600″. Прамы вугал складае 90°, разгорнуты — 180°. Выкарыстоўваецца таксама для вымярэння дуг акружнасцей (разам з радыянам; поўная акружнасць роўная 360°).
2) Градус тэмпературны — агульная назва адзінак т-ры, што адпавядаюць розным тэмпературным шкалам. Адрозніваюць градусы шкалы Кельвіна (кельвін; К), градус Цэльсія (°C), градус Рэамюра (°R), градус Фарэнгейта (°F), градус Ранкіна (°Ra). 1 К = 1 °C = 0,8 °R = 1,8 °F = 1,8 °Ra.
3) У геадэзіі і астраноміі — адзінкі геадэзічнай даўгаты (двухгранны вугал паміж плоскасцямі 2 геадэзічных мерыдыянаў) і геадэзічнай шыраты (вугал у плоскасці мерыдыяна паміж 2 нармалямі да паверхні геоіда.
4) У розных галінах метралогіі — адзінка колькасці спірту ў растворах, таксама адзінкі жорсткасці вады, канцэнтрацыі солей, сернай к-ты (градус Баме), вязкасці вадкасці ў адносінах да вязкасці вады пры 20 °C (градус Энглера) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
mark1[mɑ:k]n.
1. след; пля́ма;
dirty marks бру́дныя пля́мы
2. адзна́ка, прыкме́та;
The work bears the marks of a genius. Твор мае прыкметы геніяльнасці.
3. адзна́ка, ацэ́нка;
high/good marks высо́кія/до́брыя адзна́кі
4.hist. ма́рка (грашовая адзінка ў Германіі)
♦
be up to the markBrE быць до́брым і быць на нале́жным узро́ўні; адпавяда́ць патрабава́нням;
hit/miss the mark папа́сці ў цэль/прамахну́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ды́на
(ад гр. dynamis = сіла)
адзінка вымярэння сілы ў СГС сістэме адзінак, роўная сіле, якая надае масе ў 1 г паскарэнне 1 см/с2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кандэ́ла
(лац. candela = свяча)
асноўная адзінка сілы святла ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ), роўная сіле святла выпраменьвальніка, што мае тэмпературу зацвердзявання плаціны пры нармальным ціску.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мана́да
(гр. monas, -ados = адзінка)
паняцце, якое абазначае непадзельнае адзінства, пачатак, аснову з’яў у некаторых філасофскіх сістэмах, напр. у ідэалістычнай філасофіі Г. Лейбніца (1646—1716).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мікрараён
(ад мікра- + раён)
структурная адзінка сучаснай забудовы горада, дзе акрамя жылых будынкаў, размешчаны гандлёвыя пункты, установы культурна-бытавога абслугоўвання насельніцтва і інш. (параўн.макрараён).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
эрг1
(гр. ergon = праца, работа)
адзінка работы (энергіі) у СГС сістэме адзінак, роўная рабоце, выкананай сілай у 1 дыну на шляху ў 1 см.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)