наро́д, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Усё насельніцтва пэўнай дзяржавы, жыхары краіны.
Н.
Беларусі.
2. -а. Працоўная маса насельніцтва той ці іншай краіны.
Працоўны н.
Выхадцы з народа.
3. -а. Розныя формы гістарычных супольнасцей (племя, народнасць, нацыя).
Беларускі н.
4. -у, толькі адз. Людзі.
На мітынг прыйшло многа народу.
|| прым. наро́дны, -ая, -ае.
Народная творчасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
народанасе́льніцтва, -а, н.
Насельніцтва краіны, якой-н. тэрыторыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
народаўла́ддзе, -я, н.
Улада народа, дэмакратыя.
Органы народаўладдзя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
народнагаспада́рчы, -ая, -ае.
Які мае адносіны да народнай гаспадаркі.
Прадпрыемства народнагаспадарчага значэння.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наро́днасць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. гл. народны.
2. Устойлівая супольнасць людзей, заснаваная на агульнасці мовы, тэрыторыі, эканамічнага жыцця, якая папярэднічае нацыі.
Паўночныя народнасці.
3. Нацыянальная, народная (у 3 знач.) самабытнасць.
Н. паэзіі Янкі Купалы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наро́днік, -а, мн. -і, -аў, м.
Паслядоўнік народніцтва.
|| ж. наро́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
|| прым. наро́дніцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наро́дніцтва, -а, н.
Грамадска-палітычны рух у Расіі ў 2-й палавіне 19 ст., які ідэалізаваў сялянскую абшчыну і імкнуўся цераз яе ажыццявіць ідэі сялянскай дэмакратыі і пераходу да сацыялізму, мінуючы капіталізм.
|| прым. наро́дніцкі, -ая,-ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наро́дны, -ая, -ае.
1. гл. народ.
2. Які належыць усяму народу, дзяржаўны.
Народная гаспадарка
3. Цесна звязаны з народам, уласцівы духу народа, яго культуры, светапогляду.
Народная паэзія.
4. У складзе некаторых назваў устаноў, арганізацый, пасад.
Н. суд.
Н. кантроль.
5. У складзе ганаровых званняў якія надаюцца дзеячам культуры.
Н. паэт. Н. мастак.
|| наз. наро́днасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наро́кам, прысл. (разм.).
1. Жартам, не ўсур’ёз.
Я гэта н. сказаў.
2. Наўмысна.
Стукнуць н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наро́схрыст, прысл.
Расшпіліўшыся, расхінуўшы краі вопраткі.
Паліто н.
◊
Душа наросхрыст — пра адкрытага, шчырага чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)