чайнво́рд, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Род задачы-галаваломкі на адгадванне слоў, размешчаных у клетачках такім чынам, што апошняя літара папярэдняга слова з’яўляецца першай літарай наступнага і г.д.
|| прым. чайнво́рдны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ча́йнік, -а, мн. -і, -аў, м.
Пасудзіна з носікам і ручкай для заваркі чаю або для гатавання вады.
На пліце кіпеў ч.
|| памянш.-ласк. ча́йнічак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.
|| прым. ча́йнікавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чэрнь², -і, ж.
1. Гравіроўка металічных вырабаў, пераважна сярэбраных і залатых, штрыхі якой запаўняюцца спецыяльным чорным сплавам, а таксама вырабы, апрацаваныя такім чынам.
2. Чорная вугальная фарба арганічнага паходжання (спец.).
|| прым. чэ́рневы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шарні́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Рухомае злучэнне дзвюх частак механізма, якое дазваляе ім паварочвацца пад вуглом.
Лямпа на шарнірах.
Як на шарнірах хто-н. (неспакойна хуткі ў рухах; разм.).
|| прым. шарні́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шля́хта, -ы, ДМ -хце, ж. і шляхе́цтва, -а, н.
У 13 — пачатку 20 ст. ў Беларусі, Польшчы і Літве: дробнапамеснае дваранства.
|| прым. шляхе́цкі, -ая, -ае і шляхе́чы, -ая, -ае.
Шляхецкае саслоўе.
Шляхечыя засценкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шпага́т, -у, М -га́це, м.
1. Моцная тонкая вяроўка.
2. У гімнастыцы: фігура, пры якой ногі спартсмена, што сядзіць, шырока рассунуты і выцягнуты ў адну прамую лінію.
|| прым. шпага́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шпако́ўня, -і, мн. -і, -яў, ж. і (разм.) шпако́ўніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.
Жыллё для шпакоў у выглядзе невялікай будачкі, прымацаванай на доўгай жэрдцы ці на дрэве каля дома.
|| прым. шпако́ўніцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штука́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Артыст, які паказвае фокусы.
2. Той, хто вырабляе штукі (у 4 знач.), выдумшчык, жартаўнік.
|| ж. штука́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. штука́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шы́фер, -у, м.
1. Чорны або шэры гліністы сланец, які ўжыв. для грыфельных дошак і ў будаўніцтве.
2. Будаўнічы матэрыял у выглядзе плітак або лістоў са сланцу.
Накрыць дом шыферам.
|| прым. шы́ферны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
экста́з, -у, м.
1. Найвышэйшая ступень захаплення, пры якой чалавек даходзіць да самазабыцця.
Дайсці да экстазу.
Гаварыць што-н. у экстазе.
2. Від афектыўнага псіхічнага расстройства, непрытомна-раз’юшаны стан (спец.).
|| прым. экстаты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)