Verbum

агрэ́бці, аграбу́, аграбе́ш, аграбе́; аграбём, аграбяце́, аграбу́ць; агро́б, агро́бла; аграбі́; агрэ́бены; зак., што.

1. Тое, што і абгрэбці.

А. стог сена.

2. Згрэбці ўсё навокал, падбіраючы (разм.).

А. ўчасткі.

3. перан. Атрымаць, здабыць, захапіць што-н. у вялікай колькасці (разм.).

А. вялікую прэмію.

|| незак. аграба́ць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. аграба́нне, -я, н.

ко́стачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

1. гл. косць.

2. Цвёрдае ядро, семя ў некаторых пладах.

К. персіка.

К. слівы.

3. Тое, што і шчыкалатка.

У рацэ вады па костачкі.

4. Гібкая пласцінка, што ўшываецца ў карсет, сукенку і пад.

|| прым. ко́стачкавы, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

Костачкавыя плады.

кулі́са, -ы, мн. -ы, кулі́с, ж.

1. Бакавая плоская частка тэатральнай дэкарацыі, размешчаная па баках сцэны.

Зайсці за кулісы.

2. перан., чаго. Тое, чым прыкрываюць што-н., за чым хаваецца што-н.

За кулісамі палітычнай барацьбы.

◊

За кулісамі —

а) у тэатральным, акцёрскім асяроддзі;

б) тайна, скрытна, у неафіцыйнай абстаноўцы.

|| прым. кулі́сны, -ая, -ае.

сорт, -у, М со́рце, мн. сарты́, -о́ў, м.

1. Тое, што і гатунак.

Першы с. (таксама перан.: пра што-н. вельмі добрае). Мука першага сорту.

2. Разнавіднасць якой-н. культурнай расліны, якая адрозніваецца ад іншых раслін гэтага ж віду якімі-н. каштоўнымі якасцямі.

Высокаўраджайныя сарты пшаніцы.

|| прым. сартавы́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

ста́рац, -рца, мн. -рцы, -рцаў, м.

1. Тое, што і жабрак; падарожны (божы) чалавек, вястун. (уст.)

С.-лірнік.

2. Манах, вопытны падзвіжнік, які валодае духоўнай мудрасцю і жыватворнай сілай дапамагаць малітвай і парадай.

Опцінскія старцы.

Празарлівы с.

3. Паважаны стары чалавек.

Мудры с.

|| ж. старчы́ха, -і, ДМ -чы́се, мн. -і, -чы́х.

шара́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).

1. каго-што і па чым, у што. Моцна, з шумам ударыць.

Шарахнуць па галаве.

2. што і чым. Адрэзаць з сілай, хутка.

Ш. кусок булкі.

3. Тое, што і шарахнуцца (у 1 знач.).

Коні шарахнулі ўбок.

|| незак. шара́хаць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. шара́ханне, -я, н.

штат¹, -у, М шта́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Пастаянны склад супрацоўнікаў якой-н. установы.

Скарачэнне штатаў.

Залічыць у ш.

2. звычайна мн. Дакумент пра лік і пасады супрацоўнікаў установы і іх функцыі.

Пераглядаць штаты.

◊

Належыць па штаце — пра тое, што адпавядае службоваму, грамадскаму становішчу, заслугам і пад.

|| прым. шта́тны, -ая, -ае.