*Мота, лун. мо́то ’мабыць’ (Сл. Брэс.). Скарочаная форма з моʼ < мо́жэ (бел. можа) і то < гэ́то (бел. гэта).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мулю́ ’моў’ (Нас.), скажоная форма з муляў ’тс’ (ваўкав., БНТ, Лег. і пад.) < маўляў < маўляць. Да мова (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гамеамо́рфія

(ад гамеа- + гр. morphe = выгляд, форма)

значнае падабенства прадстаўнікоў дзвюх або некалькіх груп арганічнага свету, не звязаных паміж сабой непасрэдным сваяцтвам; прыватны выпадак канвергенцыі 2.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гінагене́з

(ад гіна- + -генез)

форма размнажэння, пры якой пасля пранікнення спермія ў яйцаклетку іх ядры не зліваюцца і ў развіцці ўдзельнічае толькі ядро яйцаклеткі (проціл. андрагенез).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

марфаскульпту́ры

(ад гр. morphe = форма + скульптура)

дробныя формы рэльефу зямной паверхні (рачныя даліны, барханы, карставыя формы і інш.), ва ўтварэнні якіх асноўная роля належыць экзагенным працэсам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

shape​1 [ʃeɪp] n.

1. фо́рма, абры́с; від;

round in shape кру́глы па фо́рме

2. стан;

be in good shape быць у до́брай фо́рме

♦

get (oneself) into shape увахо́дзіць у фо́рму;

get/knock/lick smth./smb. into shape прыво́дзіць што-н./каго́-н. да пара́дку;

give shape to smth. выка́зваць я́сна (думкі);

take shape вырысо́ўвацца, набыва́ць фо́рму

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

судзе́йскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да суддзі (у 1 знач.). Судзейскі прыгавор. □ Патраціўшы дзесяць тысяч долараў на пабыццё судзейскай пасады,.. [Грынфілд] хацеў як мага хутчэй вярнуць назад патрачаныя грошы. Лынькоў.

2. Уст. Які служыць у судзе, судовым ведамстве. Судзейскі чыноўнік. // Які належыць, уласцівы служачым судовага ведамства. Судзейская форма.

3. Які мае адносіны да суддзі (у 2 знач.), належыць яму. Судзейскі свісток.

4. у знач. наз. судзе́йская, ‑ай, ж. Пакой для суддзяў (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тава́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да тавару (у 1, 2 знач.). Таварны склад. Таварныя запасы. // Прызначаны для перавозкі тавараў. Таварны вагон. Таварная станцыя. □ Паўз акно з лязгам і скрогатам марудна поўз таварны састаў. Мележ. На станцыю Полацк кожны дзень прыбывалі таварныя саставы з кароткім адрасам: «Нафтабуд». Грахоўскі.

2. Які з’яўляецца таварам (у 1, 2 знач.), прызначаны для гандлю. Таварнае збожжа. Таварны лес.

•••

Таварная вытворчасць — форма грамадскай вытворчасці, пры якой прадукты вырабляюцца для абмену.

Таварны фетышызм гл. фетышызм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

талака́, ‑і, ДМ ‑лацэ, ж.

Разм.

1. Калектыўная дапамога пры выкананні сельскагаспадарчых работ. У беларускіх вёсках была пашырана форма ўзаемадапамогі, якую .. называлі талакой. «Полымя».

2. зб.; перан. Група людзей. З клуба студэнты таксама выходзілі разам. Яны ішлі ўпоперак усёй вуліцы талакой і пелі знаёмую студэнцкую песню. Навуменка. [Уласюк:] — Мы збіраем і згуртоўваем вакол нашай заўтрашняй газеты свядомых беларусаў, лепшыя сілы народа. Вось я і вас запрашаю да нашай талакі. Колас. / Пра насякомых. Над зялёнаю лукою Ходзяць мухі талакою... Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pattern

[ˈpætərn]

1.

n.

1) узо́р -у m. (на ткані́не)

2) мадэ́ль f.; вы́крайка f. (для шыцьця́)

3) прыкла́д, узо́р -у m.

4) фо́рма f.

2.

v.

1) (after) браць пры́клад з каго́

2) упрыго́жваць узо́рам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)