біяма́са
(ад бія- + маса)
колькасць рэчыва жывых арганізмаў на адзінку паверхні сушы ці аб’ёму вады.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
гамаге́нны
(гр. homogenes = аднародны)
аднародны па саставу, уласцівасцях, паходжанню, напр. г. слой вады (проціл. гетэрагенны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
гідрапла́н
(ад гідра- + -план)
самалёт, прыстасаваны для пасадкі на ваду і ўзлёту з вады; гідрасамалёт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дэгідра́тар
(ад дэ- + гр. hydor = вада)
апарат для выдалення вады з халадзільных і іншых прыстасаванняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ізатэрмаба́ты
(ад ba- + гр therme = цяпло + bathos = глыбіня)
ізалініі тэмпературы вады на вертыкальных разрэзах вадаёмаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ры́на
(ст.-польск. ryna, ад ням. Rinne)
металічная труба для сцёку дажджавой вады з даху.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
спрынцава́ць
(ням. spritzen = пырскаць)
прамываць якую-н. поласць, рану струменем вады або лякарства пад ціскам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шпіга́т
(гал. spuigat)
адтуліна ў фальшборце або на палубе судна для выдалення за борт вады.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фанта́н, ‑а, м.
1. Струмень вады або якой‑н. вадкасці, які з сілай выкідваецца ўгору пад высокім ціскам. Ракой, фантанамі з зямлі б’е нафта, Б’е стуль, скуль і не сніў прыгонны дзед. Купала. Параўняўшыся з Макарам і Зінай, Пеця набраў вады ў рот і выпусціў яе ўгару многаструменным фантанам. Васілёнак. Кроў лінула фантанам. Дамашэвіч. // Архітэктурнае збудаванне, з якога б’юць уверх струмені вады. Перад домам быў палісаднік з клумбамі кветак, з маленькім фантанам. Шамякін. // перан.; чаго або які. Маса чаго‑н., якая высока ўзлятае ўгору, з сілай вырываецца адкуль‑н. Высока ў неба падняўся вогненны фантан. Новікаў. Снарады і бомбы, уздымаючы фантаны гразі, глуха падалі ў балота. Няхай.
2. перан. Разм. Невычэрпны паток чаго‑н. (слоў, лаянкі і пад.). Фантан красамоўства. □ Радасць рабочага пісьменнік цесна звязвае са свабоднаю працаю. Гэта не тая беспрадметная радасць, якая яшчэ зусім нядаўна біла фантанам у многіх творах маладнякоўцаў, але сутнасці якой некаторыя маладыя пісьменнікі яшчэ часта не тлумачылі. Арабей.
3. Збудаванне для падачы вады пад напорам.
[Ад лац. fons, fontis — крыніца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Пралоз, пролаз ’месца выхаду вады між кустоў у час разліву’, ’праход у лазе для рыбы (у жаку)’ (ТС). З пралаз (гл. пралаза, лазіць) з гіперкарэктным дыялектным о на месцы а і ад’ідэацыяй да лаза (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)