Verbum

прысвячэ́нне, ‑я, н.

Надпіс, уступная частка твора, дзе паказваецца, каму аўтар прысвячае гэты твор. «Катэхізіс» мае прадмову — прысвячэнне кнігі князям Радзівілам, пад апекай якіх працаваў Будны. Шакун. — Ведаеш, Янка, трэба ў нашу валачобную песню дадаць прысвячэнне Вользе Сцяпанаўне. Колас.

прыхапі́цца, ‑хопіцца; зак.

Разм.

1. Пашкодзіцца ад дзеяння чаго‑н. (марозу, агню і пад.).

2. Прымацавацца, прыклеіцца да чаго‑н. [Міхля] моцна прыціснула двума пальцамі да яго губы свежы кавалачак чорнай .. воўны. Так і трымала, пакуль не прыхапілася воўка. Баранавых.

пярэ́бірак, ‑рка, м.

Абл. Ахапак, пласт сена, саломы і пад., набраны граблямі. Міхась перабраўся на гару, на хату, дзе была яго пасцель на пярэбірку свежага сена. Дамашэвіч. У адным стозе Іван Касніцкі ўбачыў, што пярэбірак саломы навісае ўніз. Чорны.

размо́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад размарыць.

2. у знач. прым. Знямоглы, абяссілены ад гарачыні і пад. Размораныя куры капаліся ў дарожным прыску. Б. Стральцоў. Драмаў .. [Васіль] нядоўга, абудзіўшыся, размораны ляжаў, заплюшчыўшы вочы, і нічога не думаў. Мележ.

рапсо́дыя, ‑і, ж.

1. У Старажытнай Грэцыі — эпічная песня пра легендарных герояў і багоў, якую выконваў рапсод пад акампанемент струннага інструмента.

2. Віртуозны інструментальны твор на тэмы народных песень і танцаў. Венгерская рапсодыя Ліста. Рапсодыя для фартэп’яна з аркестрам.

[Грэч. rhapsōdía — песня рапсода, раздзел эпічнай паэмы.]

ро́сшук, ‑у, м., звычайна мн. (ро́сшукі, ‑аў).

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. расшукваць — расшукаць.

2. Следчыя і аператыўныя дзеянні, якія маюць мэтай выявіць злачынца, украдзеную маёмасць і пад. У росшуках самы страшны і заўзяты быў .. [Кроер] са сваімі чаркесамі. Караткевіч.

рыпе́ць, ‑піць; незак.

Утвараць рып, скрыпець. Падлога рыпіць. Боты рыпяць. □ Цягнік грукаў, рыпеў і калываўся, як стары нямазаны воз, спыняўся на кожным паўстанку. Грахоўскі. Рыпіць пад нагамі снег, прыемна пашчыпвае шчокі лёгкі мароз, а ты ідзеш і думаеш... Васілёнак.

сасо́ннік, ‑у, м.

Сасновы лес. Поле тут адразае чорна-зялёная сцяна густога цяністага сасонніку. Мележ. Дарога спускаецца ў глыбокі і доўгі лог, туды, дзе пад старымі панурымі ялінамі гусціўся сасоннік і ядловец, дзе было асабліва цёмна і сцішна. Вышынскі.

сканцэнтрава́насць, ‑і, ж.

Вялікая колькасць, канцэнтрацыя каго‑, чаго‑н. у адным месцы. Сканцэнтраванасць войск на граніцы. // перан. Накіраванасць на адзін які‑н. прадмет; сабранасць (думак, увагі і пад.). Работа думкі патрабуе вялікай сканцэнтраванасці ўсёй увагі і эмацыянальнай свабоды. «Маладосць».

скарасні́к, ‑а, м.

Разм.

1. Перадавы рабочы, які прымяняе скарасныя метады работы. А быць майстрам сва[ёй] справы, авалодаць тэхнікай, якая ў цябе пад рукамі, гэта і ёсць — быць скарасніком. Грамовіч.

2. Спецыяліст па скарасному руху. Машыніст-скараснік. Лыжнік-скараснік.