паўдаро́гі, ж.

Палавіна дарогі. Маёнтак яшчэ спаў, калі Гендарсан праехаў паўдарогі ў мястэчка. Чарнышэвіч. Калі ўжо прайшлі паўдарогі, пасылаў дождж, спачатку дробненькі, а потым усё спарнейшы і спарнейшы. Хомчанка.

•••

На паўдарозе (спыніць, спыніцца і пад.) — не закончыўшы распачатай справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахіста́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Хістаць некаторы час. Шаройка сеў каля стала, агледзеў хату, пахістаў кульгавы стол. Шамякін.

2. Тое, што і пахіснуць (у 2 знач.). Ворагу аказалася не пад сілу пахістаць дружбу савецкіх народаў. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пекці́ны, ‑аў; адз. пекцін, ‑у, м.

Група арганічных рэчываў, якія змяшчаюцца ва ўсіх раслінных арганізмах, галоўным чынам пладах і караняплодах. // толькі адз. Клейкае рэчыва раслінных арганізмаў, якое выкарыстоўваецца ў асноўным у харчовай прамысловасць (для вырабу жэле, джэмаў і пад.).

[Грэч. pēktós — зацвярдзелы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перавучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.

1. Навучыцца чаму‑н. іншаму, авалодаць другой прафесіяй, іншымі метадамі, правіламі і пад. Перавучыцца з трактарыста па камбайнера.

2. Разм. Прычыніць сабе шкоду празмернага вучобай. [Марыська:] — Нешта нядобрае з Касяй. Ці не перавучылася яна? Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перапо́ўніцца, ‑ніцца; зак.

Напоўніцца, запоўніцца звыш меры. Рэчка перапоўнілася. Страўнік перапоўніўся. // перан. Стаць поўнасцю ахопленым, празмерна напоўненым якімі‑н. пачуццямі, перажываннямі і пад. Сэрца перапоўнілася радасцю. □ Чулае дзіцячае сэрца перапоўнілася болем да краю. Якімовіч.

•••

Чаша цярпення перапоўнілася гл. чаша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перасіні́ць, ‑сіню, ‑сініш, ‑сініць; зак., што.

1. Зрабіць вельмі сінім, засініць.

2. Падсініць, афарбаваць у сіні колер нанава, яшчэ раз (пра бялізну, тканіны і пад.). Перасініць прасціну.

3. Падсініць, афарбаваць у сіні колер усё, многае. Перасініць усю памытую бялізну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пінжа́к, ‑а, м.

Частка мужчынскага касцюма ў выглядзе курткі з рукавамі, якая спераду зашпільваецца. Юнак дастаў з унутранай кішэні пінжака газету і паклаў на стол. Гарбук. З-пад цёмнага яго пінжака была відаць бялюткая кашуля з бантам-гальштукам. Арабей.

[Англ. pea-jacket.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плі́нтус, ‑а, м.

Вузкая планка, рэйка, якая закрывае шчыліну паміж падлогай і сцяной. Абмацаў Зыгмусь усе дошкі ў падлозе. Яны былі тоўстыя і шчыльна прыбіты плінтусам. Колас. // Выступ у выглядзе вузкай палоскі пры аснове будынка, печы, калоны і пад.

[Ад грэч. plinthos — цэгла, пліта.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праса́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.

Насыціць, густа змазаць салам. Прасаліць паперу. Прасаліць колы. // Забрудзіць салам, тлушчам і пад. Прасаліць фуфайку.

прасалі́ць, ‑салю́, ‑со́ліш, ‑со́ліць; зак., што.

1. Насыціць соллю. Прасаліць мяса.

2. і без дап. Саліць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратапта́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пратаптаць.

2. у знач. прым. Пракладзены частай хадзьбой (пра дарожку, сцежку і пад.). Сцежкі пратаптанай не было, і Чубар спатыкаўся, абмінаючы кусты. Чыгрынаў.

3. у знач. прым. Працёрты, праношаны. Пратаптаныя чаравікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)