1.(1і2ас.мн.неўжыв.). Зарасці якой‑н. расліннасцю — пра ўсё, многае. Дарога ішла паўз лясное возера. Летам па ёй амаль ніхто не ездзіў, і каляіны пазарасталі высокай травой.Чыгрынаў.Травою ярына пазарастала.Корбан.
2. Пакрыцца валасамі, поўсцю і пад. — пра ўсіх, многіх. Светлагаловы хлопчык босы бяжыць да дубровы, страчаецца з мужнымі воінамі, якія пазарасталі бародамі, схуднелі, змарнелі ў цяжкім вандраванні.Бялевіч.
3.(1і2ас.мн.неўжыв.). Разм. Зажыць, зарубцавацца — пра ўсё, многае. Пазарасталі раны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паве́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Рмн. ‑так; ж.
1. Афіцыйнае пісьмовае паведамленне з выклікам куды‑н. Праз некалькі дзён .. [Валі] прыйшла павестка з явіцца ў гарадскую ўправу, а неўзабаве прыйшоў і нарад паліцыі.Няхай.І тых, каму ўручаліся павесткі, Дарога павяла ў ваенкамат.Смагаровіч.
2. Круг пытанняў, якія павінны быць абмеркаваны на сходзе, пасяджэнні. Даклад пачаўся пасля таго, калі была прынята павестка.Васілевіч.
•••
Павестка дня — тое, што і павестка (у 2 знач.). Павестка дня вялікая і разнастайная, і сход абяцае зацягнуцца да самага вечара.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ля́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
1.Аднакр.да ляскаць.
2.каго і пачым. Нанесці ўдар рукой па твары, целе. Ступіўшы крок наперад, Лена раптам штосілы ляснула Віктара па шчацэ.Ваданосаў.
3.перан.Разм. Прапасці марна; загінуць, згінуць. [Рахункавод:] — Дарэмная праца — усё пойдзе ў кастрыцу.. Столькі дабра і працы ляснула! Столькі надзей!Васілевіч.Дарма немцы спраўлялі ўрачыстасць.. Чыгуначны мост .. зноў узляцеў у паветра. Ды так, што ляснуў цэлы эшалон з жывой сілай і ўзбраеннем.Сабаленка.— Скора [зімняя] дарога зусім лясне, калі мароз не падхопіцца, — зазначыў Андрэй.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пылі́ць, пылю, пыліш, пыліць; незак.
1. Узнімаць пыл. Перасадзіла [Агата] цераз нізкі паркан [Стасюка] і глядзела, як пабег ён на той бок вуліцы і пыліў па зямлі босымі пятамі.Чорны.Пад вішнямі, млеючы ад гарачыні, капашыліся куры — грэбліся, пылілі, закапваліся глыбей у пясок.Ракітны.//Разм. Ехаць, ісці, узнімаючы пыл. Ліпеньскім надвячоркам машына пыліла на Каралін.Сабаленка.З палеткаў каменне калгаснікі звозілі, Пылілі нястомныя грузавікі.Панчанка.
2. Тое, што і пыліцца (у 2 знач.). Пацямнеўшая вуліца пыліла ад прайшоўшага з поля быдла.Чорны.За леспрамгаскімі прычэпамі пыліла перасохлая дарога.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Вызваліць ад грузу. Разгрузіць вагон. Разгрузіць параход. □ Глыбакавата села, не выцягнуць... Трэба разгрузіць машыну.Аляхновіч.// Зняць адкуль‑н. (груз); згрузіць. Разгрузіць тавар. □ — Эй..! — загаварыў на ломанай рускай мове пажылы немец. — Можа разгрузіце муку?Гурскі.
2.перан.Разм. Вызваліць, ачысціць ад чаго‑н. непатрэбнага, лішняга і пад. Разгрузілі і пакой цёткі Машы, падрыхтаваўшы яго для танцаў.Дубоўка.Каб разгрузіць сталіцу Беларусі ад залішняга руху, пракладзена не так даўно кальцавая дарога.В. Вольскі.// Зняць частку работы, вызваліць ад дадатковай нагрузкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праго́н
1. Абгароджаная або неабгароджаная дарога, па якой гоняць жывёлу на пашу, вадапой (БРС).
2.Дарога да былога панскага двара (Нясв.); праезд ад хаты да вуліцы (Слаўг.).
3. Часовая паша для жывёлы (Слаўг.).
4. Адлегласць паміж двума парамі калоў у прасле (Слаўг.).
□ ур. Ля прагона (поле, луг) каля в. Малева Нясв.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
трыб
1. Квартальная прасека ў лесе (Пруж. Весн. БДУ. Серыя IV, 1971, № 1, 76). Тое ж тры́ба (Ашм., Шчуч.).
4. Лясная дарога (Пруж.). Тое ж тры́ба (Зэльв.Сцяцко, Шчуч.).
□в. Трабы Іў.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
beaten
[ˈbi:tən]
adj.
1) пабі́ты; перамо́жаны
a beaten dog — пабі́ты саба́ка
a beaten army — перамо́жаная а́рмія
2) ко́ваны, кава́ны; кляпа́ны, раскле́паны
3)
а) вы́таптаны (сьце́жка), прае́жджаны (даро́га)
б) звыча́йны, зьбі́ты, шаблённы
4) зьбі́ты на пе́ну
beaten egg whites — зьбі́тыя бялкі́
5) зьнясі́лены, вы́біты зь сі́лаў, змардава́ны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
протяну́ться
1.в разн. знач. працягну́цца;
к нему́ протяну́лись чьи́-то ру́ки да яго́ працягну́ліся не́чыя ру́кі;
доро́га протяну́лась на со́тни киломе́тровдаро́га працягну́лася на со́тні кіламе́траў;
спекта́кль протяну́лся два часа́ спекта́кль працягну́ўся дзве гадзі́ны;
2.(вытянуться) разг. вы́цягнуцца;
протяну́ться на дива́не вы́цягнуцца на кана́пе.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГРЫ́ВА (Grīva) Жан
(сапр.Фолманіс Жан Карлавіч; 7.12.1910, хутар Кірп’і Тукумскага р-на, Латвія — 14.6.1982),
латышскі пісьменнік. Засл. дз. культ. Латвіі (1962). У 1936—37 у складзе Інтэрнац. брыгады ваяваў у Іспаніі, удзельнік Вял. Айч. вайны. У творах адлюстраваў драм. і трагічную барацьбу ісп. народа супраць фашызму (зб-кі «Па той бок Пірэнеяў», 1948; «Апавяданні пра Іспанію», 1950; навела «Накцюрн», 1962, аднайм. фільм 1966). Аўтар раманаў «Дарога жыцця» (1952), «Каханне і нянавісць» (1963), «Чалавек чакае світання» (1967), драм. твораў «Мяце мяцеліца...» (1957), «Плыт Медузы» (1959), кніг маст. нарысаў «Пад крыламі альбатроса» (1956, Дзярж. прэмія Латвіі 1957), кн. ўспамінаў «Дні далёкія, дні блізкія» (1972). Пісаў для дзяцей. На бел. мову творы Грывы перакладалі А.Бяржынскі, У.Жыжэнка, С.Міхальчук, У.Пігулеўскі.