цма́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Прыцмокваць губамі, языком і пад., выказваючы захапленне або расчараванне. — Ну ж і стрэльбу здабыў ты сабе, Мартын! — цмакаў дзед Талаш, разглядаючы дзівосную стрэльбу. Колас. І сёння яшчэ некаторыя цмакаюць, шкадуючы леташні снег. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ця́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак., што, у чым і без дап.

Разумець сэнс падзей, гаворкі і пад.; разбірацца, кеміць. — Пачакайце... Стойце... Годзе... Нешта цямлю я пагана... Крапіва. [Сяржант:] — Хлапчук як быццам з галавой: у ваеннай справе будзе цяміць. Пінчук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чы́рвана,

1. Прысл. да чырвоны (у 1 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра перавагу чырвонага колеру дзе‑н., наяўнасць чырвані. На дварэ было чырвана, як ад пажару. Пташнікаў. Там [у вёсцы] цяпер цвітуць вяргіні — аж чырвана пад вокнамі. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шалупі́на, ‑ы, ж.

1. Вонкавая мяккая прыродная абалонка (якога‑н. плода, бульбы і пад.); скурка. [Хлопчык] дастаў адну [бульбіну] і пачаў абдзіраць шалупіну... П. Ткачоў.

2. толькі мн. (шалупі́ны, ‑пін). Адходы пасля ачысткі пладоў, бульбы. Збіраць шалупіны на корм свінням.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шліц, ‑а, м.

Спец.

1. Проразь для адвёрткі ў галоўцы шрубы.

2. Разрэз на спінцы ці на баках пінжака, паліто і пад. Не тоячыся, разглядалі адзін аднаго. І, канешне, Віктара — спакойнага, у чорным, з двума.. шліцамі пінжаку. Карпаў.

[Ням. Schlitz.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпа́цыя, ‑і, ж.

1. У друкарскай справе — металічны брусочак, які прымяняецца пры ручным наборы для запаўнення прабелаў паміж словамі, для павелічэння адлегласці паміж словамі, утварэння абзаца і пад.

2. У суднабудаванні — адлегласць паміж суседнімі бэлькамі набору корпуса судна.

[Ад лац. spatium — прастора, прамежак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шурф, ‑а, м.

Спец. Вертыкальная або нахіленая падземная вырабатка для разведвання залягання карысных выкапняў, вентыляцыі, узрыўных работ і пад., якая ідзе з паверхні зямлі і мае невялікую глыбіню. На трасе ўжо шуфры закладзены, — Для пробы ўзяты грунт. Астрэйка.

[Ням. Schurf.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчабяту́н, ‑бетуна, м.

Разм.

1. Птушка-самец, якая ўвесь час, не змаўкаючы, шчабеча.

2. перан. Той, хто многа, безупынку гаворыць. Дзядзька Антось узяў дзіця да сябе. Пад крысом кажуха, у люты мароз, занёс дзядзька шчабетуна ў лагер. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экспанава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., каго-што.

1. Выставіць (выстаўляць) для агляду, паказаць (паказваць) на выстаўцы.

2. Спец. Падзейнічаць (дзейнічаць) святлом на святлоадчувальны фотаматэрыял (фотапласцінку, фотаплёнку, кінаплёнку).

3. У шахматнай гульні — паставіць (ставіць) фігуру пад удар.

[Ад лац. exponere — выстаўляць, паказваць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

я́дзершчык, ‑а, м.

Разм. Спецыяліст па ядзернай фізіцы. — Цікавыя людзі атрымаліся з вашых аднагодкаў? — Ёсць аграномы, урачы, лётчыкі, інжынеры, а адзін, Толік Сідуноў, кажуць, недзе там, што трымаецца пад вялікім сакрэтам. Ядзершчык ці нешта ў гэтым сэнсе. Радкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)