Verbum

апавясці́ць, ‑вяшчу, ‑вясціш, ‑вясціць; ‑вясцім, ‑весціце; зак., каго-што, аб чым і з дадан.

Паведаміць аб чым‑н., давесці да ведама каго‑н. Апавясціць важную навіну. Апавясціць аб прыездзе. □ — Людзей трэба апавясціць! — нецярпліва прамовіла.. [Ганна]. Мележ.

апаліты́чны, ‑ая, ‑ае.

Які стаіць убаку ад грамадска-палітычнага жыцця або ўхіляецца ад ўдзелу ў ім. [Маргун] пачакаў, пакуль выйдзе Шаевіч, і ўзяўся даваць мне праборку: — Бачыш, беспартыйны, апалітычны чалавек, а робіць тое, што трэба. Сабаленка.

апаэтызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., каго-што.

Паказаць, падаць каго‑, што‑н. у паэтычным, ідэалізаваным выглядзе. [Максіму] хацелася неяк узняць, апаэтызаваць Машу. Шамякін. Трэба быць сапраўды паэтам, каб у эпічным творы так апаэтызаваць вобраз зямлі. «Полымя».

наня́цца, наймуся, ноймешся, ноймецца; заг. найміся; зак.

Паступіць на працу па найму. Разам з усімі наняўся на работу адзін чалавек нейкага няпэўнага выгляду. Чорны. Трэба было зарабляць на хлеб, і Кірыла наняўся пасвіць свіней. Паслядовіч.

павыко́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Выкасіць усё або што‑н. у многіх месцах, усюды. Павыкошваць пустазелле на палетках. Павыкошваць усе лугі. □ [Рыхцер:] — Касавіца ў нас прайшла як трэба — нідзе травінкі не асталося, усюды павыкошвалі... Палтаран.

папу́хнуць, ‑не; ‑нем, ‑неце, ‑нуць; зак.

Апухнуць — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. [Стракапытаў:] Зямлю падымаць трэба, іначай жонкі і дзеці, усе, усе папухнуць з голаду. Маўзон. Асвойтаўшыся, [гледачы] падганялі артыстаў: «Не драміце! Ногі папухлі, стоячы!» Місько.

перако́нанасць, ‑і, ж.

Цвёрдая ўпэўненасць у чым‑н.; перакананасць. [Старшыня:] — Адно толькі трэба: жывое жаданне, цвёрдая пераконанасць у перавазе калектыўнай формы гаспадаркі над старой, распыленай, дробнай. Колас. [Антона] здзівілі не словы, а іх інтанацыя, пераконанасць Клаўдзі. Савіцкі.

перапячы́ся, ‑пякуся, ‑пячэшся, ‑пячэцца; ‑пячомся, ‑печацеся, ‑пякуцца; пр. перапёкся, ‑пяклася, ‑лося; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Папячыся больш, чым трэба, вельмі доўга, запячыся вельмі моцна. Перапёкся хлеб.

2. Разм. Ператрэцца на сонцы.

пярэ́дадзень, ‑дня, м.

Час, які непасрэдна папярэднічае якой‑н. даце, з’яве, падзеі. У пярэдадзень Новага года мне трэба было з’ездзіць па справах у раённы цэнтр. Хадкевіч. Пярэдадзень Вялікай французскай рэвалюцыі азнаменаваўся дзейнасцю філосафаў-асветнікаў. Пшыркоў.

разаспа́цца, ‑сплюся, ‑спішся, ‑спіцца; зак.

Разм. Моцна заснуўшы, праспаць даўжэй звычайнага, заснуць надоўга. Андрэй сама разаспаўся, не хацелася ўставаць, але сонца даўно пераваліла за паўдня, гарачыня апала, трэба было зноў весці коней на пашу. Чарнышэвіч.