azyl, ~u

м. прыстанішча, прыстанак, прытулак;

prosić o azyl — прасіць прыстанішча (прытулку);

prawo ~u — права прыстанішча

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

затрыма́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад затрымаць.

2. у знач. наз. затрыма́ны, ‑ага, м.; затрыма́ная, ‑ай, ж. Той (тая), каго ўзялі пад варту або арыштавалі. — Ніхто не адмаўляе вашага права страляць у затрыманага, калі ён спрабуе ўцякаць. Лынькоў. Усе пешыя паліцыянты абкружылі кардонам затрыманых і павялі ў дырэкцыю. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

устано́ва, ‑ы, ж.

Грамадская ці дзяржаўная арганізацыя, якая кіруе пэўнай галіной гаспадаркі, гандлю і пад., занятая адпаведнай дзейнасцю. Дзяржаўныя ўстановы. Навукова-даследчыя ўстановы. □ Да рэвалюцыі ў Беларусі не было вышэйшых навучальных устаноў. Пшыркоў.

•••

Закрытая навучальная ўстанова — навучальная ўстанова, выхаванцы якой жывуць на поўным забеспячэнні і не маюць права самавольна адлучацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агрэжэ́

(фр. agrégé)

вучоная ступень у Францыі, Бельгіі, якая дае права выкладаць у ліцэях і на гуманітарных і прыродазнаўчых факультэтах універсітэтаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ле́нны

(польск. lenny, ад ням. Lehen = лен)

які мае адносіны да лена 1, звязаны з яго ўладаннем (напр. л-ае права).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэзервава́ць

(лац. reservare = захоўваць)

1) захоўваць на запас, у рэзерве;

2) захоўваць за сабой права вярнуцца пазней да якога-н. пытання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Наўспяце́нь (ныўспяцень) ’наадварот’: прыставіць дзверы ныўспяцень (Бяльк.). Магчыма, да рус. вспять ’назад’ (да пята, гл. Фасмер, 3, 363); аднак, зыходзячы з ілюстрацыі і ўдакладнення рэдактараў слоўніка, якія дадалі значэнне ’ўгару, увысь, высока’, можна звязаць з успяць ’падняць угару’ (да пяць, пну, гл.). Прымаючы пад увагу магіл. на́піта, напята ’насцеж’ (гл.) і пятнік ’вушак, да каторага прыладжваюцца дзверы завесамі’, мае права на існаванне і іншая версія: да пята ’ніжняе гняздо, у якое ўстаўлялася драўляная вось дзвярэй’, тады наўспяцень значыла б ’не тым канцом восі (устаўлены дзверы)’ ці пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

penal

[ˈpi:nəl]

adj.

1) ка́рны (пра́ва, ко́дэкс)

penal labor or servitude — ка́тарга

2) кара́льны

Robbery is a penal offence — Рабу́нак — кара́льны ўчы́нак

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

forfeit

[ˈfɔrfət]

1.

v.t.

тра́ціць пра́ва; паплаці́цца

2.

n.

1) стра́чаная рэч; спагна́ньне n., штраф -у m.

2) фант -а m.

- forfeits

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

АРТЫ́КУЛЫ ВАЙСКО́ВЫЯ

(гетманскія),

вайсковыя законы, пастановы і распараджэнні, якія дзейнічалі ў ВКЛ у 16—18 ст. Зацвярджаліся соймам або асабіста гетманамі. Былі першымі дысцыплінарнымі і баявымі статутамі арміі, а таксама зборнікамі вайскова-крымінальнага права. У артыкулах і інш. юрыд. актах пра вайск. службу вызначаўся парадак камплектавання, размяшчэння, забеспячэння і падпарадкавання арміі. Першая спроба кадыфікаваць нормы вайск. права Беларусі зроблена пры складанні Статута Вялікага княства Літоўскага 1529. У 1754 у Нясвіжы зроблена першае сістэматызаванае выданне актаў па вайск. праве Беларусі.

т. 1, с. 507

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)