лапцю́жны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Бедны, адсталы. Браткі-таварышы! У машынным гудзе Не будзе Беларусь Лапцюжнаю стаяць. Хведаровіч. // Цяжкі, жабрацкі (пра лёс, долю і г. д.). Лапцюжная доля. □ Дзед заплятае аборы, Лёс свой лапцюжны кляне. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

о́пус, ‑а, м.

1. Тэрмін, які прымяняецца для парадкавай класіфікацыі музычных твораў кампазітара. Сёмая сімфонія Бетховена, опус 92.

2. Разм. жарт. Пра ўсякі твор, працу якога‑н. аўтара. Часам прыкра чытаць опусы літаратурных снобаў. Звонак.

[Лац. opus — праца, твор.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падду́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які знаходзіцца пад дугой, прымацаваны да дугі. Паддужны званочак.

2. Спец. Дадатковы, дапаможны на які‑н. выпадак (пра каня). // у знач. наз. падду́жны, ‑ага, м. Коннік, які суправаджае каня на скачках.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазабыва́цца, ‑аецца; зак.

Разм. Не ўтрымацца, не захавацца ў памяці — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. Былі пасля і другія паездкі з бацькам на больш працяглы час, але яны пазабываліся, а тую, першую,.. [Стась] памятае. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́лкасць, ‑і, ж.

Уласцівасць палкага. Малады, энергічны,.. [Алесь] палкасцю сваіх слоў умеў пераканаць сялян у праўдзівасці таго, пра што казаў, і яны паважалі яго за гэта. Галавач. Чуеш сэрца ўстрывожаны стук, Бачыш палкасць гарачых вачэй... Таўбін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папрараста́ць, ‑ае; зак.

Прарасці — пра ўсё, многае. Восень у той год выдалася халодная і дажджлівая. Як пачаліся дажджы ў жніво, дык цягнуліся да самых прымаразкаў. Жыта папрарастала ў снапах, атава пагніла ў пракосах... С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папрыгіна́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Прыгнуцца — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Мужчыны спыніліся, папрыгіналіся ў жыце, каб не вытыркацца, і пазіралі ў бок моста. Паўлаў. Маленькія дрэўцы, знясіленыя пад цяжарам снегу, .. папрыгіналіся. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папу́хнуць, ‑не; ‑нем, ‑неце, ‑нуць; зак.

Апухнуць — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. [Стракапытаў:] Зямлю падымаць трэба, іначай жонкі і дзеці, усе, усе папухнуць з голаду. Маўзон. Асвойтаўшыся, [гледачы] падганялі артыстаў: «Не драміце! Ногі папухлі, стоячы!» Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паразіта́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да паразіта (у 1 знач.). Паразітарная фауна. // Які выклікаецца паразітамі (пра захворванні). Паразітарныя захворванні.

2. Які мае дачыненне да паразіта (у 2 знач.); які з’яўляецца паразітам. Паразітарны клас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паразяўля́ць, ‑яе; ‑яем, ‑яеце, ‑яюць; зак., што.

Разявіць (рот, пашчу) — пра ўсіх, многіх. Раты паразяўлялі ўсе, недасмактаныя цыгаркі самасейныя ў вуснах засталіся. Нікановіч. Эма паднялася ды так складка адказала, што мы ўсе раты паразяўлялі. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)