лі́ха, -а, н.
1. Няшчасце, зло, бяда.
Да ўсякага л. прывыкнуць можна.
2. У фальклоры: нячыстая сіла, чорт.
◊
Ведаць, пачым фунт ліха (разм.) — пазнаць, як цяжка жыць у горы, нястачы.
Да ліха (разм.) — вельмі многа.
Ліха яго бяры (разм.) — адносіцца абыякава да чаго-н.
Не памінай (не памінайце) ліхам (разм.) — не ўспамінай(успамінайце) блага.
Як на (тое) ліха (разм.) — не ў пару, не да месца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхадзе́й, -я, мн. -і, -яў, м.
Той, хто чыніць ліха (у 1 знач.), зло, бяду.
|| ж. ліхадзе́йка, -і, ДМ -дзе́йцы, мн. -і, -дзе́ек.
|| прым. ліхадзе́йскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхале́цце, -я, н.
Час вялікай нягоды, няшчасця і гора.
Перажылі ваеннае л.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхама́нка, -і, ДМ -нцы, ж.
1. Хваравіты стан, які суправаджаецца гарачкай і дрыготкай.
Трэсціся як у ліхаманцы.
2. перан. Узбуджаны, трывожны стан, празмерна паспешлівая дзейнасць.
Біржавая л.
3. разм. Трасца (малярыя).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхама́нкавы, -ая, -ае.
1. Які бывае пры ліхаманцы (у 1 знач.).
Л. стан.
2. перан. Вельмі ўсхваляваны, нервовы, празмерна паспешлівы.
Ліхаманкавая дзейнасць.
|| наз. ліхама́нкавасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліха́цтва, -а, н.
Паводзіны ліхача, залішняя адвага, безразважнасць, празмернае маладзецтва.
За л. за рулём адбіраюць правы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліха́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Рамізнік з франтаватым экіпажам на добрым кані (уст.).
Наняць ліхача.
2. Шафёр, вадзіцель, які грэбуе правіламі бяспекі язды.
З такім ліхачом боязна ехаць.
|| прым. ліха́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхвя́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
Чалавек, які пазычае грошы пад вельмі высокія працэнты.
|| ж. ліхвя́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. ліхвя́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхвя́рства, -а, н.
Занятак, дзейнасць ліхвяра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліхі́, -а́я, -о́е.
1. Які можа ці здольны прычыніць бяду, нядобры, злы, дрэнны.
Л. чалавек.
2. Звязаны з цяжкім жыццём, перажываннямі.
Ліхая гадзіна.
|| наз. лі́хасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)