абавязко́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які безумоўна трэба выконваць. Абавязковая ўмова. Абавязковая пастанова. // Які патрабуецца ў заканадаўчым парадку. Усеагульнае абавязковае навучанне.
2. Які заўсёды павінен быць, заўсёды прысутнічае. Абавязковы экземпляр. □ У п’есах Марцінкевіча важная роля адводзіцца куплету, які раней быў абавязковай прыналежнасцю вадэвіля. Ярош.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неразме́нны, ‑ая, ‑ае.
Які нельга размяняць, які не падлягае размену (пра грошы). Неразменная манета. // перан. Які застаецца заўсёды аднолькава каштоўным. Роздум, які ставіць задачы, напорыстая, скрупулёзная праца, якая іх вырашае, — вось адна з першасных нязменных і неразменных асноў паэзіі Багдановіча, яе стылю. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тармазны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да тормаза. Тармазны цэх. Тармазны вінт. // Які служыць тормазам, з’яўляецца тормазам. Тармазны башмак. // Які мае тормаз. Тармазное кола. Тармазны вагон. // Які абслугоўвае тормаз. Тармазны кандуктар.
2. Спец. Звязаны з тармажэннем (у 2 знач.). Тармазная рэакцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́лавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да трала (у 1 знач.). Тралавы трос. // Які выконваецца тралам. Тралавая лоўля. // Забяспечаны тралам; які займаецца траленнем. Тралавае судна.
2. Які мае адносіны да тральшчыка; прызначаны для тральшчыкаў (у 1, 3 знач.). Тралавы флот. Тралавая база.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кра́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які дзеліцца без астачы на які‑н. лік. Кратны лік.
2. у знач. наз. кра́тнае, ‑ага, н. Цэлы лік, які дзеліцца на другі без астачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лесару́бны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да лесаруба, лесарубаў. Лесарубная брыгада.
2. Які мае адносіны да ваякі лесу. Лесарубныя работы. // Які прызначаецца, служыць для валкі лесу. Лесарубны інструмент.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наміна́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да наміналу, які выражаецца якой‑н. грашовай вартасцю. Намінальная цана.
2. Які толькі называецца, але не выконвае сваіх функцый; фіктыўны. Намінальны кіраўнік.
[Ад лац. nominalis — імянны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
храстко́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да храстка, з’яўляецца храстком. Храстковая клетка. Храстковая тканка. // Які складаецца з храсткоў. Храстковы пазваночнік.
2. Які мае шкілет з храстка. Храстковыя рыбы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гарло́вы ’які адносіцца да горла, датычыцца ежы (горловая справа)’ (Нас.). У параўнанні з сучасным гарлавы́ націск у слове гарло́вы вельмі падазроны: ці не паланізм гэта (gardłowy)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зе́ўра ’прорва, адтуліна’, зяўры ’губы’ (лаг., Сл. паўн.-зах.). З суфіксам ‑р‑, які выступае ў назвах частак цела (рабро, дыял. бядро), ад зеў (< зяваць). Гл. зяўна́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)