Verbum

геркуле́с, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а (з вялікай літары). Лацінскай назва старажытнагрэчаската міфічнага героя-асілка Геракла.

2. ‑а. Пра чалавека вялікай фізічнай сілы і атлетычнага складу.

3. ‑у. Назва аўсяных круп спецыяльнага прыгатавання.

гняды́, ‑ая, ‑ое і гне́ды, ‑ая, ‑ае.

Цёмнарыжы (пра масць коней). Гняды стаеннік. Жарабя гнядой масці. // у знач. наз. гняды́, ‑ога, м. Конь такой масці. Пятрок выехаў на сваім гнядым узмяшаць свой папар. Нікановіч.

блот, ‑у, М блоце, м.

Абл.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. блоціць.

2. Пра што‑н. марна зглумленае, папсаванае. І корму хапала: і бульбы, і буракоў, і кукурузы, але многа ішло ў блот. Броўка.

вадзяні́к, ‑а, м.

Уст. У народных павер’ях — уладар вадаёмаў, які жыве ў вадзе. Успомніў Тараска казку пра вадзяніка. Але ж то была казка, і ён добра ведаў, што ніякіх вадзянікоў папраўдзе не бывае. Юрэвіч.

вастрано́сы, ‑ая, ‑ае.

1. З вострым, тонкім носам (пра жывыя істоты).

2. Які мае доўгі, вузкі нос, насок. Вастраносыя бацінкі. □ Носіць вадзяная пустыня на ўлоннях сваіх быстрыя вастраносыя чаўны і лёгкія чайкі-душагубкі. Колас.

відната́, ‑ы, ДМ ‑наце, ж.

Пра наяўнасць вялікай колькасці святла дзе‑н. А перад насыпам такая відната, хоць кніжкі чытай: кожная травінка асветлена. Мележ. [Мурашка:] — На дварэ дзень, відната, а мы спаць сабраліся. Пальчэўскі.

вуго́лле, ‑я, н., зб.

Вуглі, вугалі (у 2 знач.). Кузня ў вёсцы маленькая, нават меха няма, каб раздзьмуць вуголле. Навуменка.

•••

Як на вуголлі (сядзець, быць і пад.) — пра чые‑н. вельмі неспакойныя, трывожныя паводзіны.

вы́дра, ‑ы, ж.

1. Млекакормячая драпежная жывёліна сямейства куніцавых з футрам цёмна-бурага колеру, якая вядзе паўводны спосаб жыцця. Марская выдра. // Футра гэтай жывёліны. Каўнер з выдры.

2. перан. Груб. Пра злую няўжыўчывую жанчыну.

вы́марыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.

1. Знішчыць атрутай, голадам і пад. Вымарыць прусакоў.

2. Спец. Вытрымаць у вадзе або ў спецыяльным растворы да надання цёмнага колеру і трываласці (пра драўніну). Вымарыць дуб.

акасцяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Стаць цвёрдым, як косць; ператварыцца ў косць.

2. Акалець, адубець, застыць (пра труп). // Страціць ад холаду гнуткасць, адчувальнасць; змерзнуць.

3. перан. Застыць у якіх‑н. формах, перастаць развівацца.