уда́р, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Моцны рэзкі штуршок, сутыкненне з кім-, чым-н. з сілай.
Гэты гадзіннік не баіцца ўдараў.
Нанесці ў.
У. электрычнага току.
2. Гук (звон, трэск, грукат) ад такога штуршка, а таксама наогул адрывісты гук, стук.
У. гадзінніка.
У. грому.
3. перан. Імклівы напад, атака.
Флангавы ў.
Штыкавы ў.
4. перан. Непрыемнасць, нечаканае гора, бяда.
Перажыць нечаканы ў.
У. лёсу.
5. Кровазліццё ў мозг; апаплексія.
Апаплексічны ў.
6. чаго. Пра біццё сэрца, пульсу.
◊
Пад удар (ставіць) каго-што (разм., неадабр.) — у небяспечнае становішча.
Пад ударам (быць, знаходзіцца) — у небяспечным становішчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
шкада́.
1. безас., у знач. вык., каго-чаго або з інф. Пра пачуццё жалю, спагады і пад. да каго-, чаго-н.
Ш. хворай сястры.
Ш. глядзець на яго.
2. безас., у знач. вык., чаго або з інф. Пра нежаданне аддаць, страціць і пад. што-н.
Мне нічога не ш. для вас.
Гадка з’есці і ш. кінуць (прымаўка).
3. безас., у знач. вык., са злучнікамі «што», «калі» ці без іх. Даводзіцца пашкадаваць.
Ш., што яны не прыедуць.
4. у знач. пабочн. сл. На жаль.
З’ездзіць бы, ды, ш., часу няма!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вузкано́сы, ‑ая, ‑ае.
1. З вузкім носам. Вузканосае судна.
2. Разм. З вузкім наском, носікам (пра абутак, пасудзіну і пад.). Вузканосыя чаравікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адно́рак, ‑рка, м.
Разм. Адгалінаванне, запасны ход ад асноўнай нары. Пад адной з іх [ялін] нара барсука з некалькімі запаснымі адноркамі. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суса́к, ‑у, м.
Шматгадовая травяністая вадзяная ці балотная расліна сямейства сусаковых з парасонападобным суквеццем, з лісця якой плятуць кашы, маты і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каўбо́йка, ‑і, ДМ ‑бойцы; Р мн. ‑боек; ж.
1. Капялюш з шырокімі палямі, загнутымі з бакоў, з раменьчыкам пад падбародкам.
2. Верхняя мужчынская сарочка асобага крою з адкладным каўняром.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
sky [skaɪ] n.
1. не́ба;
under the open sky пад адкры́тым не́бам;
out of a clear sky ні з таго́, ні з сяго́; зусі́м нечака́на; як гром з я́снага не́ба
2. pl. skies клі́мат, надво́р’е;
live under bluer skies жыць у цяпле́йшым клі́маце;
the sunny skies of Italy цудо́ўны клі́мат Iта́ліi
♦
praise smb. to the skies узно́сіць каго́-н. да нябёс;
the sky’s the limit infml ≅ канца́ -бе́рагу не віда́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
землечарпа́нне, ‑я, н.
Выманне грунту са дна рэк, вадаёмаў і пад. з мэтай іх паглыблення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зараўнава́цца, ‑нуецца; зак.
Зрабіцца роўным з навакольнай паверхняй (пра ўпадзіны, узвышэнні і пад.). Выбоіны зараўнаваліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амікашо́нства, ‑а, н.
Разм. Бесцырымоннае, залішне фамільярнае абыходжанне з кім‑н. пад выглядам сяброўскага; панібрацтва.
[Ад фр. ami — сябар і cochon — свіння.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)