унтэрто́н, ‑у, м.

Спец. Тон, які ўваходзіць у састаў складанага гуку, больш нізкі, чым асноўны, а таксама дадатковы нізкі тон.

[Ад ням. Unterton.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пепты́ды

(ад гр. peptos = перастрававаны)

прадукты распаду пептонаў на больш простыя састаўныя; злучэнні, сярэднія паміж бялкамі і амінакіслотамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пізалі́ты

(ад гр. pisos = гарох + -літ)

скапленні слаба сцэментаваных вапняковых аалітаў памерам больш за 2 мм у папярочніку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

плюс

(лац. plus = больш)

1) знак складання або дадатнай велічыні ў выглядзе крыжыка;

2) перан. дадатны бок, перавага.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

удвайне́ (разм), удвая́ прысл dóppelt; zwéifach, zwéimal;

удвайне́ больш dóppelt so viel (пра колькасць); zwéimal so groß (пра памер);

удвайне́ менш halb so viel (пра колькасць); halb so groß (пра памер);

больш чым удвайне́ mehr als das Dóppelte;

скла́сці [сагну́ць] удвайне́ dóppelt zusámmenfalten;

дава́ць удвайне́ бо́лей zwéimal [dóppelt] so viel gében*;

павялі́чыць удвайне́ auf das Zwéifache [das Dóppelte] vergrößern; verdóppeln vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

га́йка, -і, ДМ га́йцы, мн. -і, га́ек, ж.

Металічная дэталь з адтулінай, што мае вінтавую разьбу для накручвання на штон.

◊

Аслаблі гайкі ў каго (разм., іран.) — пра таго, хто не мае волі, не здольны дзейнічаць.

Падкруціць (закруціць) гайку (гайкі) (разм.) — павялічыць патрабаванні, зрабіць іх больш строгімі.

|| прым. га́ечны, -ая, -ае.

Гаечная разьба.

Г. ключ.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вадзі́цца, ваджу́ся, во́дзішся, во́дзіцца; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць, жыць (пра жывёл, птушак і пад.); быць у наяўнасці.

Там водзяцца бабры.

Гэткае дабро ў нас даўно не водзіцца.

2. безас. Быць звычаем, правілам.

Як водзіцца ў нас.

3. з кім. Мець справу, сябраваць (разм.).

Не вадзіся больш з гэтым хлопчыкам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адле́гласць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Прастора, якая раздзяляе два пункты, прамежак паміж чым-н.

Велізарная а. раздзяляе нас.

Трымаць на адлегласці (таксама перан.: пазбягаць блізкіх адносін, збліжэння з кім-н.).

2. Адрэзак шляху пэўнай велічыні, працягласці.

За гадзіну спадарожнік праходзіць велізарную а.

3. Больш-менш аддаленае месца; далечыня.

Перадача энергіі на далёкія адлегласці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адмалаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; зак., каго-што.

1. Змалаціць, скончыць малаціць (разм.).

2. Адпрацаваць на малацьбе за доўг.

3. перан. Моцна набіць каго-н., адлупцаваць (разм.).

Адмалацілі так, што больш красці не будзе.

4. перан., што і без дап. У хуткім тэмпе, абы-як прачытаць, сказаць; адбарабаніць (разм.).

Адмалаціў даклад і з трыбуны далоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адпусці́цца, -пушчу́ся, -пу́сцішся, -пу́сціцца; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аслабнуць, стаць менш нацягнутым, заціснутым.

Папруга адпусцілася.

2. Страціць загартоўку.

Сякера адпусцілася.

3. перан. Палагаднець, стаць больш згаворлівым.

Маці пазлуе крыху і адпусціцца.

4. Даравацца (пра грэх, віну і пад.).

Ім віна не адпусціцца — прыпомніцца ўсё.

|| незак. адпуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)