Verbum

нагры́зці, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; нагры́з, -зла; -зены; зак., што і чаго.

Разгрызці ў нейкай колькасці.

Н. гарбузікаў.

|| незак. нагрыза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

нагрымірава́ць гл. грыміраваць.

нагрэ́бці, -грабу́, -грабе́ш, -грабе́; -грабём, -грабяце́, -грабу́ць; нагро́б, -грэ́бла і -грабла́, -грэ́бла і -грабло́; -грабі́; -грэ́бены; зак., што і чаго.

1. Зграбаючы, сабраць нейкую колькасць.

Н. сена.

Н. лісця.

2. перан. Прысвойваючы, сабраць вялікую колькасць чаго-н.

Н. чужога дабра.

|| незак. награба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

нагрэ́бціся, -грабу́ся, -грабе́шся, -грабе́цца; -грабёмся, -грабяце́ся, -грабу́цца; нагро́бся, -грэ́блася і -грабла́ся, -грэ́блася і -грабло́ся; -грабі́ся; зак. (разм.).

1. Многа нагрэбці, стаміцца, грабучы.

Н. за дзень.

2. перан. Прысвоіць, нахапаць чаго-н. чужога ў вялікай колькасці.

Н. чужога дабра.

нагрэ́цца, -грэ́юся, -грэ́ешся, -грэ́ецца; зак.

1. Стаць, зрабіцца цёплым ці гарачым.

Вада нагрэлася на сонцы.

2. Сагрэцца (разм.).

Н. на печы.

|| незак. награва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

нагрэ́ць, -грэ́ю, -грэ́еш, -грэ́е; -грэ́ты; зак.

1. што і чаго. Зрабіць цёплым ці гарачым.

Н. вады.

2. што. Узняць тэмпературу ў памяшканні.

Н. пакой.

3. перан., каго-што. Падмануўшы, прымусіць панесці страту (разм., іран.).

Н. на вялікую суму грошай.

|| незак. награва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 2 знач.); наз. награва́нне, -я, н.

|| наз. нагрэ́ў, -грэ́ву, м. (да 1 і 2 знач.).

нагу́л, -у, м.

1. гл. нагуляць.

2. Ступень адкормленасці жывёлы (спец.).

нагуля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; зак.

Уволю пагуляць.

нагуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.

1. што і чаго. Пасучыся, стаць тлустым, прыбавіць у вазе (пра жывёлу).

Н. тлушчу.

2. што. Гуляючы, набыць што-н. (разм.).

Н. апетыт.

3. каго-што. Стаць цяжарнай, нарадзіць дзіця, не будучы замужам (разм., груб.).

4. Правесці нейкі час гуляючы (разм.).

Не вельмі тут нагуляеш.

|| незак. нагу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).

|| наз. нагу́л, -у, м. (да 1 знач.; спец.).

над (нада), прыназ. з Т.

1. Ужыв. пры абазначэнні размяшчэння, знаходжання каго-, чаго-н. зверху, паверх каго- ці чаго-н.; у непасрэднай блізкасці да таго, што названа залежным словам.

Туман над возерам.

Нада мной.

Вёска над Прыпяццю.

2. Ужыв. для абазначэння накіраванасці дзеяння на што-н., засяроджанасці на чым-н.

Працаваць над творам.

Сядзець над задачай.

3. У спалучэнні з займеннікам «усе» паказвае на вышэйшае праяўленне ўласцівасцей дадзенага прадмета.

Мароз над усімі маразамі.