камі́н

(ням. Kamin < лац. caminus, ад гр. kaminos = печ)

1) печ у пакоях з шырокай адкрытай топкай;

2) электрычны або газавы прыбор для абагрэву пакоя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эпіско́п

(гр. episkopos = які глядзіць на што-н.)

аптычны прыбор для праектавання на экран адлюстравання непразрыстых малюнкаў або прадметаў пры дапамозе адбітага ад іх святла.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

апты́чны

(гр. optikos)

1) звязаны з оптыкай (напр. а. прыбор, а-ае шкло);

2) светлавы, звязаны з адбіццём і пераламленнем прамянёў святла (напр. а-ая з’ява).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бле́нкер

(англ. blinker, ад blink = мігацець)

1) прыстасаванне на тэлефонным камутатары, пры дапамозе якога абанент выклікае тэлефаністку;

2) чыгуначны аўтаматычны сігнальны прыбор на камутатарах блакіровачных сістэм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

геафо́н

(ад геа- + -фон)

прыбор для ўлоўлівання гукавых хваль, якія пашыраюцца ў верхніх слаях зямной кары; выкарыстоўваецца ў час геолагаразведачных работ, у ваеннай справе і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дынамо́метр

(ад дынама- + -метр)

прыбор для вымярэння велічыні механічнай сілы, напр. сілы ціску ў прасах, сілы цягі ў лакаматывах, аўтамашынах, сілы розных мышачных груп чалавека; сілометр.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

камута́тар

(рус. коммутатор, ад лац. commutare = мяняць, перамяняць)

1) прыбор для замыкання электрычнага ланцуга або для змянення напрамку току;

2) прыстасаванне для ручнога злучэння тэлефонных ліній.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эрго́метр

(ад гр. ergon = праца, работа + -метр)

прыбор для выканання механічнай работы пры даследаванні працаздольнасці і функцыянальных змен, якія адбываюцца ў арганізме чалавека ў працэсе працы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

паду́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Пасцельная рэч — напханы пухам, пер’ем, сенам і пад. мяшок (звычайна чатырохвугольны), які падкладваюць пад галаву. Люба прачнулася, прыжмурыўшыся, паглядзела на вокны, пазяхнула і зноў навалілася тварам у цёплую падушку. Шамякін. Пачуўшы брэх сабакі, .. [Ігнат] падняў з падушкі галаву і прыслухаўся. Капыловіч. // Што‑н. мяккае, пухкае. Гэта тр[а]сянка, відаць, каторы год пласт за пластам адкладвалася і ўтварыла цэлую падушку. Лобан.

2. Спец. Назва падкладак у аснове механізмаў, збудаваннаў, якія змякчаюць штуршкі, гасяць вібрацыю, засцерагаюць ад ціску, а рання. Падушка падмурка.

•••

Кіслародная падушка — медыцынскі прыбор для ўдыхання кіслароду.

Паветраная падушка — слой сціснутага паветра, здольны прыўзняць што‑н. над вадой, зямлёй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарні́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да чарніла. На жоўтым століку выразна віднелася чарнільная пляма, вельмі падобная на след дзіцячай далонькі. Лынькоў. Некаторыя з .. [выразаў] тут жа тлумачыліся, развіваліся на палях газеты дробнымі чарнільнымі надпісамі. Шамякін. // Прызначаны для чарніла. Чарнільны парашок. Чарнільны прыбор. // Такі, як у чарніла (пра колер). Змяркалася. Цемень змагалася з віднатою — неба налівалася сінім чарнільным колерам. Капыловіч. // Чорны, цёмны. Хвалі ішлі адна за адной, і процілеглы бераг губляўся ў чарнільнай навальнічнай цемры. Караткевіч. / у вобразным ужыв. Ды затапіла неба чырвань, Пабеглі цені па вадзе, І ноч ад нас чарнільнай шырмай Адгарадзіла светлы дзень. Сербантовіч.

•••

Чарнільны арэшак гл. арэшак.

Чарнільная душа гл. душа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)