ГІДРАБІЯСФЕ́РА

(ад гідра... + біясфера),

частка біясферы ў межах гідрасферы; сукупнасць арганізмаў (водных жывёл, водных раслін і мікраарганізмаў), якія насяляюць вадаёмы зямнога шара.

т. 5, с. 222

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

глаба́льны, ‑ая, ‑ае.

Усеагульны, усеабдымны (у межах зямнога шара). Арганізаваць службу надвор’я ў глабальным маштабе. □ [Праблема чыстай вады] не рэгіянальная беларуская праблема і нават не саюзная — яна даўно ўжо пабыла глабальны характар. «Полымя».

•••

Глабальная ракета гл. ракета.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ту́ндра, ‑ы. ж.

Паўднёвая зона арктычнага пояса зямнога шара, якая характарызуецца суровым кліматам, бязлессем, вечнай мерзлатой, беднай расліннасцю. Ілюмінатар адкрываў даволі сумны пейзаж: бясконцую бель тундры, на якой дзе-нідзе кусціліся карлікавыя бярозкі. «Маладосць».

[Ад фін. tunturi — бязлесая плоская вяршыня.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карамбо́ль

(фр. carambole)

1) більярдная гульня ў тры шары;

2) рыкашэтны ўдар більярднага шара, які адскочыў ад другога шара, па трэцяму;

3) чырвоны шар у більярднай гульні.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тро́пік, ‑а, м.

1. Уяўны круг, які праходзіць паралельна экватару на адлегласці 23°27′ па поўнач або па поўдзень ад яго. Тропік Рака. Тропік Казярога.

2. Гарачы пояс зямнога шара, размешчаны паміж экватарам і гэтым кругам.

[Грэч. tropikos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́рктыка

(гр. arktikos = паўночны)

паўночная палярная вобласць зямнога шара (параўн. Антарктыка).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Анта́рктыка

(гр. antarktikos = які знаходзіцца насупраць поўначы)

паўднёвая палярная вобласць зямнога шара.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

globe [gləʊb] n.

1. шар; любы́ прадме́т у вы́глядзе ша́ра (абажур, акварыум і да т.п.)

2. гло́бус

3. the globe зямны́ шар;

She has travelled all over the globe. Яна аб’ездзіла ўвесь свет.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

негаты́ў, ‑тыва, м.

Адбітак на фатаграфічнай пласцінцы (або плёнцы), на якім размеркаванне святла і ценю адваротнае сапраўднаму, а таксама фатаграфічная пласцінка (або плёнка) з такім адбіткам; проціл. пазітыў. Негатывы праяўляюцца, і карта воблачнасці адпаведная, часткі зямнога шара гатова. «Маладосць».

[Ад лац. negativum — адмоўнае.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электро́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Праваднік у выглядзе пласцінкі, стрыжня, шара і пад., праз які электрычны ток уводзіцца ў вадкасць або газ. Дадатны электрод. Адмоўны электрод. // Дэталь машыны, якая падводзіць ток да частак, што апрацоўваюцца пры электразварцы або рэзцы.

[Ад слова электра... і грэч. hodós — дарога.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)