дэ́рвіш

(кр.-тат. därviš, ад перс. därviš = жабрак)

мусульманскі манах, які вядзе аскетычны спосаб жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

малаха́й

(тат. malachai)

1) шапка з шырокімі навушнікамі, падбітая футрам;

2) шырокі кафтан без пояса.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Басаць ’рэзаць’, арго (Рам., IX, 5). Паводле Раманава (там жа), запазычанне з тат. мовы (дакладная крыніца не прыводзіцца).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Баскак, байскай, бойскак, боскак ’баскак, прадстаўнік ханскай улады, зборшчык даніны’ (ужо ст.-бел.; Булыка, Запазыч.). Рус. баска́к, укр. баска́к, польск. baskak. Запазычанне з цюрк. моў. Параўн. чагат. baskak. Праабражэнскі, 1, 18; Фасмер, 1, 131. Больш верагоднай здаецца версія пра запазычанне з тат. моў (ст.-тат. баскак). Гл. Дзмітрыеў, Тюрк. эл., 19; Шанскі, 1, Б, 51–52.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каўпа́к ’каўпак’ (ТСБМ, БРС). Слова вядома ўжо ў ст.-бел. мове: колпа́къ (з сярэдзіны XVI ст.), гл. Булыка, Запазыч., 162. Таксама было вядома і ў іншых усх. славян (ст.-рус. колпакъ > рус. колпа́к, калпа́к, укр. ковпа́к). Даўняе запазычанне з цюрк. моў (параўн. тур., тат., крым.-тат., казах. kalpak ’шапка’). Фасмер, 2, 297; Шанскі, 2, К, 215–216.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыбарышы́цца ’прысуседзіцца’ (ТС). Да незафіксаванага *бары́шы́цца, якое ад бары́ш (гл.). Да семантычнага развіцця параўн. крым.-тат. baryš ’мір, прымірэнне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бікла́га, бакла́га

(тат. baklak)

невялікая драўляная ці металічная дарожная пасудзіна для вады, якую носяць на рэмені.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

табу́н​1

(кр.-тат., тур. tabun)

статак коней, а таксама аленяў або некаторых іншых капытных жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цюфя́к

(тат. tuśek)

гнуткае пакрыццё каля мастоў, плацін для засцярогі рэчышча ракі і берагоў ад размыву.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кафта́н

(тур., кр.-тат. kaftan, ад перс. kaftan)

даўнейшая верхняя мужчынская і жаночая вопратка з доўгімі поламі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)