Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АЛІМПІ́ЙСКАЯ СІМВО́ЛІКА,
сістэма атрыбутаў, агульных для ўсяго алімпійскага руху. Уключае алімпійскі сімвал, дэвіз (разам складаюць алімпійскую эмблему) і сцяг. Алімпійскі сімвал — 5 пераплеценых кольцаў блакітнага, чорнага, чырвонага, жоўтага і зялёнага колераў — аб’яднанне ў алімпійскім руху пяці кантынентаў. Алімпійскі дэвіз — «Citius, altius, fortius» («Хутчэй, вышэй, мацней»), Існуюць таксама неафіц. дэвізы (сфармуляваны П. дэ Кубертэнам): «Спорт — гэта мір», «Галоўнае не перамагчы, галоўнае — удзельнічаць». Алімпійскі сімвал і дэвіз зацверджаны Міжнародным алімпійскім камітэтам (МАК) у 1913. Ён жа зацвердзіў іх у 1920 як часткі афіц. алімпійскай эмблемы, права выкарыстоўваць яе маюць толькі МАК і нац. алімпійскія к-ты. Алімпійскі сцяг — белае палотнішча з алімпійскім сімвалам у цэнтры; зацверджаны МАК у 1913. Вывешваецца на алімпійскіх спаборніцтвах з 1920. Спалучэнне колераў сцяга і алімпійскіх кольцаў сімвалізуе колеры ўсіх нацый. Да алімпійскай сімволікі адносяцца таксама афіц. эмблемы нац. алімпійскіх к-таў (спалучаюць алімпійскі сімвал з элементамі дзярж. геральдыкі), Алімпійскіх гульняў, сесій, кангрэсаў, т.зв. спадарожныя алімпійскія сімвалы (талісманы гульняў, піктаграмы, тэрміны-надпісы і інш.). Выкарыстанне алімпійскай сімволікі ў рэкламных і камерцыйных мэтах, не звязаных з алімпійскім рухам, забаронена алімпійскай хартыяй.
hold out an olive branch рабі́ць мі́рныя прапано́вы, спрабава́ць ула́дзіць спра́ву мі́рам
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ца́рства, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. Дзяржава, якой кіруе цар (уст.).
2. Час праўлення цара (царыцы); цараванне.
3.перан., чаго або якое. Сфера, вобласць прыроды.
Птушынае ц.
Ц. кветак.
◊
Соннае царства (разм., жарт.) — спакой, цішыня, калі ўсе спяць.
Царства Нябеснаекаму (разм.) — гаворыцца пры добрым упамінанні нябожчыка.
Цёмнае царства — сімвал некультурнага, невуцкага грамадскага асяроддзя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сімвалі́зм
(фр. symbolisme, ад гр. symbolon = сімвал)
кірунак у літаратуры і мастацтве канца 19 — пач. 20 ст., у творчасці прадстаўнікоў якога асноўным сродкам выражэння быў сімвал, а не рэальнае жыццё.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эмбле́ма, ‑ы, ж.
Прадмет ці відарыс прадмета як умоўнае ці сімвалічнае вырашэнне якога‑н. паняцця, ідэі. Серп і молат — эмблема яднання рабочых і сялян. □ Яны ідуць, дзе зоры свецяць, Сцягі пад сонцам шалясцяць, Яны нясуць працоўным свету Эмблему роўнасці й жыцця.Трус.Валодзька з’явіўся ў клубе ў чорным новенькім шынялі, у форменнай фуражцы з эмблемай, наглянцаваных чаравіках.Кірэйчык.Зубр — сімвал імклівай сілы — робіцца эмблемай магутнага і нястрымнага руху наперад маладой беларускай сацыялістычнай індустрыі, сімвал «машыннай сілы краіны».В. Вольскі.
[Грэч. ēmblēma — устаўка; рэльефная аздоба.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фемі́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — багіня правасуддзя, якую малявалі з завязанымі вачамі (адзнака бесстароннасці), з вагамі ў адной руцэ і мячом у другой.
2.перан.Сімвал правасуддзя. Служкі Феміды.
[Грэч. Themis, Themidas.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мамо́на, ‑ы, ж.
1.(з вялікай літары). Бог багацця ў некаторых старажытных народаў (напрыклад, у сірыйцаў).
2.перан.Разм. Бруха, чэрава як сімвал жадлівасці, хцівасці. Хітры чалавек а. Мікалай, дагаджае і богу і мамоне.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
crescent[ˈkresnt]n.
1. маладзі́к або́ ве́тах (першая або апошняя чвэрць месяца)
2. то́е, што ма́е фо́рму паўме́сяца
3. the Crescent паўме́сяц (сімвал мусульманства)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ДА́ЎНІНГ-СТРЫТ
(Downing Street),
вуліца ў цэнтры Лондана, на якой размешчаны рэзідэнцыя прэм’ер-міністра, міністэрства замежных спраў і па справах Супольнасці. Назва «Д.-с.» часта ўжываецца ў прэсе як сімвал урада Вялікабрытаніі.
