палява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; незак.
1. на каго, каго, за кім і без дап. Займацца паляваннем.
П. на ваўкоў.
Ён паляваў мядзведзя.
П. за перапёлкамі.
П. за варожым разведчыкам (перан.).
2. перан., за кім-чым або на што. Старацца раздабыць, атрымаць, украсці што-н. (разм.).
П. за рэдкай кнігай.
3. Знаходзіцца ў стане цечкі (пра жывёлу; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Растара́цца ’набыць, прыдбаць, знайсці (пераважна пазычыць што-небудзь)’ (бялын., Янк. 3.). Дээтымалагізацыя ў выніку скарачэння доўгага зычнага на стыку прыстаўкі і кораня ў расстарацца. Да старацца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
try2 [traɪ] v.
1. спрабава́ць; стара́цца;
try hard ве́льмі стара́цца;
You should try to do more exer cises. Ты павінен паспрабаваць рабіць больш практыкаванняў.
2. каштава́ць (ежу)
3. выпрабо́ўваць, правяра́ць
4. law судзі́ць
♦
try one’s best/hardest стара́цца з усяе́ мо́цы;
try one’s hand at smth. паспрабава́ць сябе́ ў чым-н.;
try one’s luck (at smth.) пакаштава́ць шча́сця
try on [ˌtraɪˈɒn] phr. v. прымяра́ць, прыме́рваць;
It’s no use trying it on with me. Са мною гэты фокус не пройдзе.
try out [ˌtraɪˈaʊt] phr. v. выпрабо́ўваць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Нараві́ць ’імкнуцца, намагацца, старацца’ (мін., Жыв. сл.; слонім., Нар. словатв.), ’дагаджаць, гадзіць’ (Нас., Федар., Сцяшк.), ’уступаць, саступаць’ (навагр., З нар. сл.; Юрч.), ’чакаць’: цѣлый часъ норовивъ цебе (Нас.). Гл. нораў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́лазіць, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць; зак., што.
Разм. Лазячы, усюды пабыць, усё аблазіць.
выла́зіць, ‑ла́жу, ‑ла́зіш, ‑ла́зіць.
Незак. да вылезці.
•••
Аж вочы на лоб вылазяць гл. вока.
Вылазіць са скуры — старацца з усіх сіл.
Не вылазіць з даўгоў — мець увесь час даўгі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. з чым, з інф. і без дап. Старацца зрабіць што-н., трапіць куды-н. як мага хутчэй.
С. з пасадкай дрэў.
С. з уборкай ураджаю.
Спяшайся, бо спознішся на аўтобус.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра гадзіннік: паказваць няправільны час.
Гадзіннік спяшаецца на 5 хвілін.
|| зак. паспяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Прэ́гці, прэ́гціса ’вельмі хацець’ (ТС), прэ́гчыся ’моцна, прагна імкнуцца, дамагацца чаго-небудзь’, ’прыкладаць непамерныя намаганні для дасягнення мэты; высільвацца’ (ТСБМ, Сцяшк.), са скуры прэ́гчыся ’старацца як моц-сілы’ (Янк. БФ). Гл. пра́гнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
mocować się
незак.
1. дужацца, барукацца; змагацца;
2. старацца; біцца над чым
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
przykładać się
незак. do czego аддавацца чаму; прысвячаць сябе (якой справе); старацца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
pay court to
1) шука́ць прыхі́льнасьці ў каго́, стара́цца дагадзі́ць каму́
2) заляца́цца да каго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)