Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
свабо́дны, -ая, -ае.
1. Які карыстаецца свабодай, валодае незалежнасцю, суверэнны.
Свабодныя рэспублікі.
2. Незалежны, не звязаны ні з кім якімі-н. абавязкамі, адносінамі.
С. перакладчык.
С. мастак.
3. Які не ведае перашкод, абмежаванняў, не абмежаваны пэўнымі нормамі.
Рашучыя свабодныя паводзіны.
Свабодныя адносіны.
4. Які працякае, адбываецца лёгка, без замінак.
Свабоднае дыханне.
Свабодныя рухі рукамі.
Свабодна (прысл.) гаварыць на кітайскай мове.
5. Нікім або нічым не заняты; вольны.
Свабоднае месца ў партэры.
Свабодныя рукі (нічым не занятыя).
6. Не цесны.
Свабоднае паліто.
7.Прасторны, раскошны.
У тэатры прыгожа і свабодна (прысл.).
8.разм. Які не знаходзіцца ў дадзены момант у карыстанні.
Пакой с.
Свабодныя грошы.
9. Які ні да чаго не прымацаваны, ні з чым не злучаны.
С. канец ланцуга.
|| наз.свабо́днасць, -і, ж. (да 1, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шыро́кі, -ая, -ае.
1. Вялікі ў папярочніку.
Шырокая вуліца.
Шырока (прысл.) раскрыць вочы (таксама перан.: здзівіцца).
2. Пра адзенне: прасторны.
Куртка шырокая ў плячах.
3. Які займае сабой вялікую прастору, мае вялікую працягласць.
Шырокія стэпы.
Наступаць шырокім фронтам.
4. Размашысты, свабодны.
Ш. крок.
Ш. жэст (перан.: пра высакародны ўчынак са знешняга боку).
5.перан. Вялікі па колькасці, ступені, ахопу, размаху і пад., масавы.
Шырокая сетка школ.
Шырокія паўнамоцтвы.
Тавары шырокага ўжытку.
6.перан. Вялікі, неабмежаваны, разнастайны на выбар.
Шырокая начытанасць.
Шырокая праграма навуковых даследаванняў.
У шырокім сэнсе слова (у самым агульным разуменні).
7.перан. Не абмежаваны ў праяўленні, выяўленні чаго-н., з размахам.
◊
Жыць на шырокую нагу — багата, раскошна.
Шырокая натура — пра шчодрага, адкрытага, таварыскага чалавека.
|| наз.шырыня́, -і, ж. (да 3—7 знач.) ішыро́касць, -і, ж. (да 7 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ample
[ˈæmpəl]
adj. -pler, -plest
1) вялі́кі, прасто́рны, абшы́рны
an ample closet — вялі́кая ша́фа
2) шчо́дры, неабмежава́ны
to give ample praise — разьліва́цца ў пахва́лах
3) дастатко́вы, по́ўны
an ample supply of food — дастатко́вы запа́с е́жы
ample justice — по́ўная справядлі́васьць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
luźny
luźn|y
1. свабодны, прасторны;
~e ubranie — прасторная (гаматная) вопратка;
2. разрозны; асобны;
~y szyk — вайск.. разамкнуты строй;
~e uwagi — асобныя заўвагі (нататкі);
luźny kontakt — несістэматычныя кантакты (стасункі)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пако́й, ‑я, м.
1. Асобнае памяшканне для жылля ў кватэры, доме, адгароджанае сценамі, перагародкамі. Кватэра з чатырох пакояў. □ Наташа, увайшоўшы, уключыла святло, і перад маімі вачыма імгненна ажыў прасторны і чысты пакой з двума вокнамі, яшчэ не атынкаваны.Ракітны.
2.толькімн. (пако́і, ‑яў). Уст. Раскошныя жылыя памяшканні ў царскім палацы, багатых панскіх дамах і пад. — О, то і пакоі згарэлі? — Згарэлі, пане, начыста, от быццам хто языком злізаў.Якімовіч.У змрочных пакоях кенігсбергскага асабняка савецкія дзяўчаты-нявольніцы марылі аб волі.Васілевіч.
•••
Прыёмны пакой — памяшканне ў бальніцы, дзе хворым аказваюць першую дапамогу і размяркоўваюць па палатах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раско́шны, ‑ая, ‑ае.
1. Які вызначаецца багаццем, раскошаю аздаблення або высокай якасцю матэрыялу. Раскошны палац. Раскошны лімузін. □ Зверху ў раскошным чырвоным пераплёце Сашавы «Казкі»...Васілевіч.
2. Пышны, прыгожы. Над буданамі рос стары хвойнік, не густы, таму разгалісты, з выгнутым уніз раскошным галлём.Кулакоўскі.Вылі .. [вусы] хоць і сівыя, але раскошныя і густыя.Чарнышэвіч.— У маёй мамы таксама былі раскошныя валасы, але доля яе была нешчаслівая, — у засмучэнні прамовіла .. [Ядвіся].Колас.// Дзівосны, незвычайны. Свет блакітна-ружова-зялёных фарбаў ціхай раніцы, раскошны свет вады, травы і сонца.Брыль.
3.Прасторны, вялікі. Два раскошныя драўляныя будынкі, вакол іх — цяністыя таполевыя прысады.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
broad[brɔ:d]adj.
1. шыро́кі; прасто́рны;
The river is 30 feet broad. Рака шырынёю ў 30 футаў.
2. шыро́кі; цярпі́мы;
take a broad view of smth. шыро́ка глядзе́ць на што-н.
3. прыкме́тны, я́ўны, відаво́чны;
a broad hintя́ўны намёк
4. агу́льны, шыро́кі;
in broad terms у агу́льным сэ́нсе
♦
in broad daylight у бе́лы дзень;
it is as broad as it is longBrE, infml то́е на то́е выхо́дзіць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
loose[lu:s]adj.
1. сла́бкі, незамацава́ны;
I have a loose tooth. У мяне хістаецца зуб;
She wears her hair loose. Яна ходзіць з распушчанымі валасамі.
2. шыро́кі, прасто́рны (пра адзенне)
3. во́льны, на во́лі;
set loose выпуска́ць на во́лю;
break/get loose вырыва́цца на во́лю
4. недакла́дны, прыблі́зны;
a loose translation во́льны перакла́д
5. ры́хлы (пра глебу)
6.dated распу́сны
♦
be at a loose endBrE не мець што рабі́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ля́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Рмн. ‑лек; ж.
1. Дзіцячая цацка ў выглядзе фігуркі чалавека. Гуляць у лялькі. □ Дзеці бегалі, крычалі, складалі з кубікаў розныя хітрыя і няхітрыя пабудовы, вазілі ў аўтамабілях лялек.Якімовіч.Як маленькую сяброўку, Ляльку любіць Каця: То расчэша ёй галоўку, То памые плацце.А. Александровіч.// Макет фігуры чалавека ці жывёлы для тэатральных прадстаўленняў, ігрышч і пад. Тэатр лялек.
2.Разм. Пра каго‑, што‑н. вельмі прыгожае, прывабнае па свайму знешняму выгляду. Шалёўка .. ўсюды, пафарбаваныя дзверы, вокны, аканіцы — лялька, а не хата стаіць...Васілевіч.Праз тыдзень Кабінет прасторны Лялькай стаў.Корбан.
•••
Як лялька — прыгожы, зграбны, прывабны. [Сабастыяніха:] — Дзяўчына, як лялька, адно паглядзець на яе.Чорны.Дамок быў трэці ад ракі з правага боку, абшаляваны і пафарбаваны. Як лялька дамок.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)