Verbum

анлайнавы слоўнік

скрыжава́ць, -жу́ю, -жу́еш, -жу́е; -жу́й; -жава́ны; зак.

1. што. Скласці што-н. крыж-накрыж.

С. рукі.

2. каго-што. Зрабіць спарванне розных відаў (жывёл, раслін) для атрымання новай пароды, гатунку.

◊

Скрыжаваць шпагі — уступіць у бой, спрэчку.

|| незак. скрыжо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. скрыжава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

crucifix

[ˈkru:səfɪks]

1) расьпя́цьце n.

2) крыж (як сы́мбаль хрысьція́нства)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Крыж ₁ ’сімвал хрысціянскай рэлігіі’, ’фігура з двух брускоў, якія перасякаюцца’ (ТСБМ, Нас., Яруш., Нік. Очерки, Сержп. Пр., Грыг., Касп., КЭС, лаг., Сцяшк., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах., Шат.). Ст.-бел. крижъ, крыжъ запазычанне з польск. krzyż (Булыка, Запазыч., 176).

Крыж ₂ ’ніжняя частка хрыбетніка з пяці пазванкоў’ (ТСБМ, Нас., Мат. Гом., Шат., Дразд., Мат. АС, Мядзв., Шн., Гарэц., Сцяшк., Бяльк., КЭС, лаг., Ян., Сл. паўн.-зах.). Укр. криж ’тс’. Запазычанні з польск. krzyż ’тс’ (зафіксавана з XVI ст.). Гл. Слаўскі, 3, 256.

Крыж ₃ ’бядро; клуб’ (Ян.). Да крыж ₂ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

IRK

= Internationales Rotes Kreuz – Міжнародны Чырвоны Крыж

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

DRK

= Deutsches Rotes Kreuz – Нямецкі Чырвоны Крыж

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

◎ Кры́мка ’шапка з крымскіх мярлушак’ (Нас.). Да тапоніма Крыж.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разга́лак, ‑лку, м.

Абл. Месца, дзе што‑н. разгаліноўваецца ў розныя бакі; разгалінаванне. Крыж, што стаяў у пяску на разгалку дарог, абгарэў, счарнеў. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Крыжані́ца ’мяса з хрыбта свінні’ (Вешт.). Да крыж ₂ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

крыжо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да крыжа (у 1–5 знач.).

2. Які па форме нагадвае крыж. Крыжавае скляпенне.

•••

Крыжовы паход гл. паход.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)