мажа́ры, ‑аў; адз. няма.
Абл. Вялікія сялянскія калёсы з высокімі драбінамі; кары (у 2 знач.). Дзесьці па дарозе да Масквы, на адной з невялікіх станцый, я павінен буду выйсці з цягніка, перасесці ў глыбокія сялянскія мажары і ехаць у Віхораўскі калгас. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узмацне́ць сов.
1. (стать более крепким, прочным) окре́пнуть;
лёд ~не́ў — лёд окре́п;
2. уси́литься;
ве́цер ~не́ў — ве́тер окре́п;
3. (стать более сильным) окре́пнуть, укрепи́ться;
калга́с ~не́ў — колхо́з окре́п (укрепи́лся)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
папрагу́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Прагуляць, праматаць усё, многае. Пракопа забірае злосць на Марыніча: сам папрагульваў усё сваё дабро ды яшчэ насміхаецца, што ён, Пракоп, захаваў сваю маёмасць і ў калгас прыйшоў, як маладая з заможнага дому ў сям’ю свайго мужа. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рвач, ‑а, м.
Разм. Чалавек, які імкнецца атрымаць за сваю работу больш, чым яна каштуе, ці нядобрасумленнымі спосабамі здабыць як мага больш асабістых выгод. Ладавалі заявы звычайна рвачы, спадзеючыся: моў, новы старшыня мала ведае калгас і людзей — самы зручны выпадак ускубнуць, што можна. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
collective
[kəˈlektɪv]
1.
adj.
1) супо́льны; агу́льны, збо́рны
the collective wisdom of Congress — супо́льная му́драсьць Кангрэ́су
collective number — збо́рны лічэ́бнік
2) калекты́ўны
collective farming — калекты́ўная гаспада́рка
2.
n.
1) збо́рны назо́ўнік
2) су́ма f., збор -у m.
3) калекты́ўнае прадпрые́мства, калга́с -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прысмірэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Разм. Сцішыцца, супакоіцца, уціхамірыцца. — Тады трэба паказаць.. [Тарэнту] сваю сілу, у саміх сабе знайсці на яго ўправу. Тады ён прысмірэе. Галавач. Некаторыя з .. [заможных сялян] агітавалі супроць калектывізацыі і былі высланы адгэтуль. Рэшта прысмірэла, пападціскала хвасты і сядзела ціха, сыкаючы на калгас спотайку. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зламы́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае на мэце злы намер, што‑н. нядобрае. [Карызна] ведаў пра выпадкі, калі некаторыя зламысныя калгаснікі, у душы зацятыя ворагі калектывізацыі, рабілі ўсялякія штукі, абы не здаваць у калгас сва[ёй] жывёлы. Зарэцкі.
2. Уст. Які заключае ў сабе злы намер; злачынны. Зламысны ўчынак. Зламысная змова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адміністра́тар, ‑а, м.
Службовая асоба, якая кіруе арганізацыяй, установай і пад. Сярод жа людзей найболей яскрава выдзялялася постаць Кандрата Казея, таго самага Казея.., якога не так даўно Чыкілевіч называў Пракопу як кандыдата ў добрыя адміністратары ў калгас. Колас. // Распарадчык. Але адміністратар надышоў і пераправіў Пустышова на галёрку. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаахвя́рнасць, ‑і, ж.
Тое, што і самаахвяраванне. — А ці не будуць помніцца, а ці забудуцца іх подзвігі і самаахвярнасць у барацьбе за такі калгас, у якім бы шчасліва і добра жылося людзям? Дуброўскі. — Што вы робіце, ірады! — закрычала высокая жанчына і з самаахвярнасцю птушкі кінулася да сваіх дзетак. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стыпе́ндыя, ‑і, ж.
Рэгулярная грашовая дапамога, якая выдаецца навучэнцам у навучальных установах, а таксама аспірантам, якія рыхтуюцца да навуковай дзейнасці. [Зоя:] — Не, я сама адумалася. На бухгалтара пайду вучыцца. Калгас стыпендыю дае. Гроднеў. І ў гэты ж дзень пасля ўрокаў у канцылярыі тэхнікума Алёша атрымаў сваю першую студэнцкую стыпендыю. Васілевіч.
[Лац. stipendium — плата.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)