авторите́т

1. (общепризнанное значение) аўтарытэ́т, -ту м.;

име́ть авторите́т, по́льзоваться авторите́том мець аўтарытэ́т, карыста́цца аўтарытэ́там;

2. (авторитетное лицо) аўтарытэ́т, -та м.;

э́тот челове́к — авторите́т для нас гэ́ты чалаве́к — аўтарытэ́т для нас;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адліва́ць

I несов. (выливать часть жидкости из чего-л.) отлива́ть

II несов. (изготовлять литьём) отлива́ть;

а. ку́лі — отлива́ть пу́ли

III несов. (иметь какой-л. оттенок) отлива́ть;

шэрсць ~ва́ла срэ́брам — шерсть отлива́ла серебро́м

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падста́ва I ж. основа́ние ср.; по́вод м., предло́г м.;

мець ~выиме́ть основа́ния;

п. для сва́ркі — предло́г (основа́ние, по́вод) для ссо́ры;

даць ~ву — дать по́вод

падста́ва II ж., уст. (сменные лошади) подста́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поня́тие

1. паня́цце, -цця ср.;

поня́тие квадра́та паня́цце квадра́та;

поня́тие приба́вочной сто́имости паня́цце прыба́вачнай ва́ртасці;

растяжи́мое поня́тие няпэ́ўнае (малаакрэ́сленае) паня́цце;

2. (представление) уяўле́нне, -ння ср.;

име́ть поня́тие о чём-л. мець уяўле́нне аб чым-не́будзь;

не име́ть (ни мале́йшего) поня́тия о чём-л. не мець (нія́кага, анія́кага) уяўле́ння аб чым-не́будзь;

предвзя́тые поня́тия прадузя́тыя ўяўле́нні;

3. в др. знач. разуме́нне, -ння ср.;

челове́к без вся́кого поня́тия чалаве́к без уся́кага разуме́ння;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

попече́ние ср.

1. (покровительство, помощь) апе́ка, -кі ж. (над кім, над чым), апекава́нне, -ння ср. (над кім, над чым); (забота) кло́пат, -ту м.; (наблюдение) нагля́д, -ду м. (над кім, над чым); (иждивение) утрыма́нне, -ння ср. (каго, чаго);

оста́вить на чьё-л. попече́ние пакі́нуць пад чыі́м-не́будзь нагля́дам;

име́ть попече́ние апекава́цца, клапаці́цца;

име́ть на попече́нии мець на ўтрыма́нні (пад апе́кай, пад нагля́дам);

отложи́ть попече́ние пакі́нуць ду́маць, пакі́нуць ду́мку, адкла́сці кло́паты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Difficilem oportet aurem habere ad crimina

Варта мець тугое вуха да абвінавачванняў/папрокаў.

Нужно иметь тугое ухо к обвинениям/упрёкам.

бел. Не прымаць блізка да сэрца. У адно вуха ўпусціць, у дру­гое ‒ выпусціць.

рус. Не принимать близко к сердцу.

фр. Ne pas prendre qen à coeur (Не принимать к сердцу).

англ. Take it easy (Не принимай близко к сердцу).

нем. Nicht sehr zu Herzen nehmen (Не очень принимать к сердцу).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

относи́тьсяI несов.

1. (проявлять своё отношение) адно́сіцца, ста́віцца; абыхо́дзіцца (з кім, чым);

2. (иметь касательство) ты́чыцца, даты́чыцца, даты́чыць; (принадлежать) нале́жаць; адно́сіцца;

3. мат. адно́сіцца;

4. страд. адно́сіцца; заліча́цца, залі́чвацца; см. относи́тьI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Animus in pedes decidit

Душа ў пяткі пайшла.

Душа в пятки ушла.

бел. Душа ў пятках. Душа апала. Сэрца абарвалася/адарвалася/упала.

рус. Душа в пятках. Сердце падает/обрывается. Поджилки затряслись. Ноги подкосились.

фр. Avoir une peur bleu (Очень бояться/иметь голубой страх).

англ. His heart fell down to his hose (into his boots) (Его сердце упало в туфли).

нем. Das Herz fiel ihm in die Hosen (У него сердце упало в брюки).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

располага́тьI несов.

1. (иметь в своём распоряжении) мець (што);

располага́ть сре́дствами мець сро́дкі;

располага́ть свобо́дным вре́менем мець во́льны час;

2. (распоряжаться) распараджа́цца;

располага́ть свои́м иму́ществом распараджа́цца сваёй маёмасцю;

3. уст. (намереваться) меркава́цца, разлі́чваць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Milvo volanti ungues resecare posse

Быць здатным каршуну на ляту абрэзаць кіпцюры.

Быть способным коршуну на лету обрезать когти.

бел. На хаду падноскі адарве. 3 ветру вяроўку саўе. І Бога ашукае, і ў чорта адхопіць. 3-пад бягучага каня адарве падковы.

рус. На ходу подмётки отрывать.

фр. Être capable de tout (Быть способным на всё).

англ. To have quicksilver in one’s veins (Иметь в венах ртуть).

нем. Die Knöpfe von den Hosen stehlen (Украсть пуговицы от брюк).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)