трохта́ктны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які складаецца з трох тактаў; які працягваецца тры такты. Трохтактная паўза.

2. Такі, у якім рабочы працэс адбываецца за тры такты руху поршня (пра рухавік унутранага згарання).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́пел, ‑у, м.

Пылападобная, звычайна шэрая маса, якая застаецца пасля згарання, спальвання чаго‑н. Сцёпка дакурыў люльку, выбіў з яе попел, схаваў за пазуху і толькі тады падаўся памаленьку ў панскія пакоі. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохта́ктны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які складаецца з чатырох тактаў; які працягваецца чатыры такты. Чатырохтактная паўза.

2. Такі, у якім рабочы працэс адбываецца за чатыры такты поршня (пра рухавік унутранага згарання). Чатырохтактны рухавік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэтано́метр

[ад дэтана(цыя) + -метр]

прыбор, які паказвае, што ў рухавіку ўнутранага згарання адбываецца дэтанацыя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эканама́йзер, ‑а, м.

Спец.

1. Прыстасаванне для награвання вады ці паветра цеплынёй дымавых газаў ці адпрацаванай парай. Паветраны эканамайзер.

2. Прыстасаванне ў карбюратары рухавіка ўнутранага згарання, якое служыць для абагачэння гаручай сумесі пры максімальнай пагрузцы.

[Англ. economizer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карбюра́тар

(фр. carburateur)

прыбор у рухавіку ўнутранага згарання для ўтварэння гаручай сумесі з вадкага паліва і паветра.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

рухаві́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Машына, якая пераўтварае які-н. від энергіі ў механічную работу.

Р. унутранага згарання.

Рэактыўны р.

2. перан., чаго. Пра сілу, якая пабуджае да чаго-н., садзейнічае росту, развіццю ў якой-н. галіне (высок.).

Навука — магутны р. прагрэсу.

|| памянш. рухавічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мотарэсу́рс

(ад мота- + рэсурс)

працягласць дзеяння рухавіка ўнутранага згарання да планавага капітальнага рамонту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кла́пан, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Дэталь у кампрэсарах, рухавіках унутранага згарання і інш., якая закрывае праход пары, газу або вадкасці.

Засцерагальны к.

2. Частка полага органа ў выглядзе складкі ў сэрцы, якая не дае рухацца крыві ў адваротным напрамку.

Сардэчны к.

3. Нашыўка з куска матэрыі, якая прыкрывае кішэню або шво на адзенні.

|| прым. кла́панны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нага́р, ‑у, м.

Тое, што ўтвараецца ад няпоўнага згарання чаго‑н.; нараст ад гарэння. Нагар на кноце. Нагар на метале. □ [Гаспадар] завярнуўся каля лучніка, абламаў нагар. Мурашка. Дажджы і вятры яшчэ не змылі з дрэў нагару выбухаў і лясных пажараў. Самусенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)