Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
во́льніца, ‑ы, ж.
1.Разм. Свабода, незалежнасць. З раніцы да позняга вечара ішло ваеннае вучэнне, скончылася вольніца.Мікуліч.Падлеткі, што непрыкметна для саміх сябе станавіліся юнакамі, любілі вольніцу.Навуменка.
2.Гіст. Беглае насельніцтва, пераважна прыгонныя сяляне, якія асядалі на ўскраінах Маскоўскай дзяржавы і дамагаліся сваёй незалежнасці. Казацкая вольніца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вучы́лішчаср. учи́лище;
вае́ннае в. — вое́нное учи́лище;
вае́нна-марско́е в. — вое́нно-морско́е учи́лище;
музы́чнае в. — музыка́льное учи́лище;
педагагі́чнае в. — педагоги́ческое учи́лище;
прафесіяна́льна-тэхні́чнае в. — профессиона́льно-техни́ческое учи́лище
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гале́ра
(іт. galera)
старадаўняе драўлянае вёславае ваеннае судна, на якім у Зах. Еўропе веслярамі былі нявольнікі, часта катаржнікі;
саслаць на галеры — саслаць на катаргу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АПЕРАТЫ́ЎНАЕ МАЙСТЭ́РСТВА,
састаўная частка ваеннага майстэрства, якая ахоплівае пытанні тэорыі і практыкі падрыхтоўкі і правядзення самастойных і сумесных аперацый і баявых дзеянняў аператыўных аб’яднанняў розных відаў узбр. сіл. Даследуе і распрацоўвае арганізацыю ўзаемадзеяння, усебаковага забеспячэння войскаў (сіл) і кіраванне імі і інш.Гл. ў арт.Ваеннае майстэрства.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
раздо́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Шырокі, прывольны, раскінуты на вялікай прасторы. Раздольныя лугі. □ Пачыналася касьба на раздольных прырэчных лугах, рыхтаваліся да жніва.Хадкевіч.Прыедуць сябры. На зары У стэпе раздольным, цалінным — Ураз загудуць трактары, Запахне раллёй і бензінам...Вярцінскі.
2.перан. Свабодны, лёгкі. З раніцы да позняга вечара ішло ваеннае вучэнне, скончылася вольніца, раздольнае казацкае жыццё.Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пентаго́н
(англ. Pentagon < гр. pentagonon, ад pente = пяць + gonia = круг)
1) пяцівугольнік;
2) пяцівугольны будынак каля Вашынгтона, дзе размяшчаецца міністэрства абароны ЗША;
3) перан.ваеннае ведамства ЗША.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
патру́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да патруля. Патрульная служба. Патрульны абход.// Які выконвае абавязкі патруля, знаходзіцца ў патрулі. Патрульны самалёт. Патрульны салдат. □ Непадалёк, за эстакадай прайшло ваеннае патрульнае судна берагавой аховы.Лынькоў.//узнач.наз.патру́льны, ‑ага, м. Пра чалавека. З жыта выйшаў патрульны: — Адкуль? — У мяне ён пытае, — З Мінска...Куляшоў.Па насыпе прайшла паволі група патрульных.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Муштр, муштра́ ’ваеннае навучанне, заснаванае на механічнай дысцыпліне і завучванні прыёмаў ваеннай справы’, му́штры ’прыдзіркі, празмерныя патрабаванні’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк.), муштроўны ’задзірысты’ (дзятл.), муштроўна ’наўмысна’ (іўеў., Сл. ПЗБ), муштрава́ць, муштрува́ць ’выхоўваць, навучаць залішне строга’ (ТСБМ, Шат., Бяльк.), муштроўка ’працэс навучання маладога паляўнічага сабакі’ (Інстр. III). З польск.musztra, mustra, muster і musztrować ’тс’ (Чартко, Бел. лінгв. зб., 152; Кюнэ, Poln., 79; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 91), якія з ням.Muster ’узор’, mustern ’рабіць агляд’ < італ.mostra < с.-лац.monstra ’паказ, дэманстрацыя’ (Праабражэнскі, 1, 573; Варш. сл., 2, 1075; Фасмер, 3, 21).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
cadet
[kəˈdet]
n.
1) кадэ́т -а m. (вайско́вы)
2)
а) студэ́нт вае́ннае акадэ́міі
б) Brit. студэ́нт вае́ннага кале́джу
3)
а) мало́дшы сын або́ брат
б) наймало́дшы сын
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)