ке́пскі, ‑ая, ‑ае.

Не такі, як трэба, якога хацелася б; дрэнны. Кепскі настрой. □ Надвор’е кепскае — туманна, хмарна. Зарыцкі. / у знач. наз. ке́пскае, ‑ага, н. Сэрца маткі заўсёды чуе і кепскае і добрае. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

купі́ла, ‑а, н.

Разм. Сродкі, грошы, за якія купляюць што‑н. Трэба сваю зямлю купляць, — выказаў Міхал думку.. — Так то яно так, але дзе, браце, таго купіла ўзяць? — спытаў, памаўчаўшы, Амброжык. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лагары́фм, ‑а, м.

У матэматыцы — паказчык ступені, у якую трэба ўзвесці лік-аснову, каб атрымаць дадзены лік. Сістэма лагарыфмаў. □ Янча перагортвае табліцу лагарыфмаў і, адшукаўшы патрэбную функцыю вугла, запісвае яе ў сшытак. Васілевіч.

[Ад грэч. logos — адносіны і arithmos — лік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

натка́ць, ‑тку, ‑тчэш, ‑тчэ; ‑тчом, ‑тчаце; зак., чаго.

Вырабіць тканнем у якой‑н. колькасці. Ніхто за .. [Лісавету] не напрадзе, не патчэ, а мужчын трэба адзяваць, ды і сабе ў скрыню нейкае палатно пакласці. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недаро́бка, ‑і, ДМ ‑робцы; Р мн. ‑робак; ж.

Незакончанасць, незавершанасць якой‑н. працы, справы. Лукашу не было часу адпачываць. Нядаўна пабудаваў новую хату, трэба канчаць розныя недаробкі: зашкліць ганак, пабяліць печы. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нясвоечасо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца або адбыўся не ў свой час, не тады, калі трэба. Нясвоечасовы прыход на працу. Нясвоечасовая выплата грошай. // Які быў зроблены або адбыўся ў неадпаведны момант, недарэчы. Нясвоечасовая заўвага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расчыхво́сціць, ‑хвошчу, ‑хвосціш, ‑хвосціць; зак., каго-што.

Разм. Разбіць, разграміць. Расчыхвосціць варожыя танкі. // Уздзейнічаць крытыкай, раскрытыкаваць. Расчыхвосціць кінафільм. □ — Хоча ўсё ў свае рукі загрэбці, — падбухторваў [Дзям’яна] хітры Касцецкі: — Канешне, трэба выступіць і расчыхвосціць! Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сту́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Стаміцца, многа тупаючы. — А я што, — заскрыпела .. [старая], — камень? Мне мора трэба? Ты вось ляжы, як пан, а я табе ўсюды спраўлюся. Скулу! Ступаліся ногі за ўсім... Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Fest

n -(e)s, -e свя́та; урачы́стасць, фэст

ein ~ gben* — ла́дзіць свя́та

◊ man muss die ~e fiern, wie sie fllen* — ≅ трэ́ба карыста́цца мо́мантам

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Адке́ле ’адкуль’ (Касп.). Параўн. рус. пск. откеля, откель і ў іншых рускіх дыялектах з отколь пад аналагічным уплывам отселе (Бернекер, РФВ, 48, 225). Формы адселе на Віцебшчыне няма (замест яе тыпова бел. адсюль), таму, трэба думаць, адкеле — запазычанне з рус. (Мартынаў, SlW, 69).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)