машы́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да машыны, машын (у 1 знач.). Машынны цэх. Машынны парк. □ Мілагучныя жніўныя песні ўпляталіся ў рокат, у гул машынных матораў. Бялевіч. // Які вырабляецца, робіцца, праводзіцца машынай. Машыннае даенне кароў. Машыннае вязанне. // Прызначаны для машын. Машыннае масла. Машыннае аддзяленне. Машынны склад.

•••

Машынны час гл. час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дэ́ўжар ’далечыня’ (Сцяшк.), ’надта доўгі’ (Сцяц.). Зыходным з’яўляецца *даўжа́р (< *dьlžarь) да до́ўгі. Пасля перанясення націску на першы склад нібы «аднавіўся» вакалізм э (якога там ніколі не было!). Параўн. у фанетычным плане барса́ць, але бэ́рсаць (замест бо́рсаць). Такога ж паходжання і дэўш (дакладней, дэўж) ’даўжыня’ (Сл. паўн.-зах.): < *dьlžь (параўн. дэўж ’даўжыня’, Жд. 2). Лексема *dьlžь — прасл. слова (параўнальны матэрыял, але без бел. гл. у Трубачова, Эт. сл., 5, 211–212).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Слібізава́ць ‘чытаць па складах’, ‘вучыцца якому-небудзь рамяству’ (ТСБМ, Нас., Шымк. Собр.), сьлібізава́ць ‘чытаць па складах’ (Байк. і Некр., Варл.), слібізава́ць, слябізава́ць ‘тс’ (Сл. ПЗБ), слі́бізам ‘па складах (чытаць)’ (брасл., Сл. ПЗБ). Кюнэ (Poln., 98) узводзіць беларускае слова да польск. sylabizować, народнае ślabizować, ślebizować ‘тс’, якія да с.-лац. syllabizare < лац. syllaba ‘склад’ (Брукнер, 528). Карскі (Белорусы, 163) мяркуе пра пасрэдніцтва ням. Sillabisieren ‘тс’. Гл. яшчэ Вярэніч, БЛ, 10, 61.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВО́ІНСКАЯ ЧАСЦЬ,

арганізацыйна самастойная баявая і адм.-гасп. адзінка ва ўсіх відах узбр. сіл. У Рэспубліцы Беларусь да воінскай часці адносяцца ўсе палкі, асобныя батальёны (дывізіёны, эскадрыллі), якія не ўваходзяць у склад батальёнаў і палкоў. Воінская часць мае агульнаармейскае найменне (нумар, штатную назву, назву атрыманых узнагарод і інш.) і ўмоўнае лічбавае найменне. Воінскія часці складаюцца з органаў кіравання (штаба), баявых, спец. і тылавых падраздзяленняў; паводле прызначэння падзяляюцца на баявыя, баявога забеспячэння, вучэбныя і тылавыя. Воінскія часці ўваходзяць у склад злучэнняў, аб’яднанняў або падпарадкоўваюцца гал. камандаванню.

т. 4, с. 256

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

алкаго́ль

(фр. alcohol, ад ар. al-kuhl = далікатны парашок)

арганічнае злучэнне, у склад малекул якога ўваходзіць група атамаў кіслароду і вадароду;

2) спіртныя напіткі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

тэ́нар

(іт. tenore)

1) самы высокі мужчынскі голас, а таксама спявак з такім голасам;

2) духавы музычны інструмент, які ўваходзіць у склад духавых аркестраў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

timber

[ˈtɪmbər]

n.

1) лесаматэрыя́л -у m

2) будаўні́чы матэрыя́л

timber yard — склад будаўні́чых матэрыя́лаў

3) бервяно́ n.; кало́да f.; бэ́лька f.

4) дрэ́вы pl.; лес на пні

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

амо́ній

(н.-лац. ammonium, ад лац. ammoniacum = аміяк)

аднавалентная група атамаў азоту і вадароду, якая ўваходзіць у склад многіх солей.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

атмагеахі́мія

(ад гр. atmos = дыханне + геахімія)

раздзел геахіміі, які вывучае склад атмасферы Зямлі і яго эвалюцыю ў ходзе геалагічнай гісторыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бальнеало́гія

(ад лац. balneum = лазня, купанне + -логія)

раздзел медыцыны, які вывучае хімічны склад і лячэбнае ўздзеянне мінеральных водаў і гразяў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)