Verbum

ле́жбішча, -а, мн. -ы, -ішч і -аў, н.

1. Месца на сушы, дзе ляжаць гуртамі некаторыя марскія жывёлы.

Л. марскіх коцікаў.

2. Месца, дзе ляжыць, хаваецца звер.

3. Лежыва.

|| прым. ле́жбішчны, -ая, -ае.

ле́жма, прысл.

У ляжачым становішчы; лежачы.

Піць л.

◊

Лежма ляжаць (разм.) — доўга ляжаць, не ўстаючы.

ле́жня, -і, мн. -і, -яў, ж.

1. гл. ляжаць.

2. Тое, што і лежбішча (у 1 і 2 знач.).

ле́жыва, -а, мн. -ы, -аў, н.

След, пакінуты зверам, які ляжаў на траве.

Зайцава л.

лезгі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Народны танец лезгінаў, а таксама музыка да гэтага танца.

лезгі́ны, -аў, адз. -гі́н, -а, м.

Народ, які складае частку насельніцтва Дагестана.

|| ж. лезгі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. лезгі́нскі, -ая, -ае.

ле́зці, ле́зу, ле́зеш, ле́зе; лезь; незак.

1. Хапаючыся рукамі і чапляючыся нагамі ўзбірацца, падымацца куды-н. або спускацца ўніз.

Л. на гару.

Л. на дрэва.

2. Пранікаць, уваходзіць куды-н. крадучыся.

Л. ў чужы сад.

3. Пранікаць, забірацца куды-н., унутр чаго-н., а таксама выбірацца адтуль.

Л. ў кішэню.

Л. ў акно.

Л. ў ваду.

4. Настойліва ўмешвацца ў чужыя справы, жыццё і пад., дакучаць (разм.).

Л. не ў сваю справу.

5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.; звычайна з адмоўем). Змяшчацца, быць у самы раз (пра абутак, адзенне).

Чаравік не лезе на нагу.

6. Насоўвацца, налазіць, спаўзаць.

Шапка лезе на вочы.

7. Надаедліва прыставаць, звяртацца з чым-н. да каго-н. (разм.).

Не лезь ты з такім глупствам.

8. Увязвацца ў што-н. непрыемнае.

Л. ў бойку.

9. Настойліва ісці, праходзіць, рабіць што-н., нягледзячы на забарону, перашкоды, цяжкасці.

10. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выпадаць (пра валасы, поўсць).

11. Імкнуцца стаць кім-н., заняць больш высокую пасаду (разм.).

Л. ў начальнікі.

12. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Распаўзацца, ірвацца.

Сукенка лезе па швах.

◊

Лезці (перціся) на ражон (разм.) — рабіць што-н. рызыкоўнае, загадзя асуджанае на няўдачу.

Лезці ў душу — умешвацца ў чые-н. асабістыя справы, пачуцці, перажыванні.

ле́і, ле́яў, адз. ле́я, -і, ж.

Нашыўкі з моцнай тканіны ці скуры на кавалерыйскіх штанах у тых месцах, якія пры яздзе труцца аб сядло.

лей гл. лея².

лейб-...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: які знаходзіцца пры манарху, служыць пры двары, напр.: лейб-медык, лейб-гвардыя.