Лю́зны ’шырокі, свабодны’ (смарг., дзятл., Сл. ПЗБ), ст.-бел. люзный, лезный, лиозный ’вольны, селянін, які не меў пастаяннага месца пражывання’ (XVI ст.), запазычана са ст.-польск. luźny, lóźny, loźny ’свабодны, які цесна не прылягае’, якія з с.-в.-ням. lōs ’вольны, адарваны, слаба прымацаваны’, lose ’свавольны’ < і.-е. leu‑s‑ ’аддзяляць, адрываць, адрэзваць’ (Булыка, Запазыч., 192; Слаўскі, 4, 393–394). Суч. лю́зны магло быць нядаўна запазычана другі раз.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Відушчы ’які валодае зрокам’ (БРС, КТС, Сцяшк. МГ), відушчый ’тс’ (Нас.), стаўб. ’чалавек, які ўсё заўважае’ (Жд. 1). Укр. видю́щий ’тс’, ’яўны’, рус. видущий ’той, хто добра бачыць’, польск. уст. widzący ’прарок’, чэш. vidoucí ’відушчы’. Запазычана, відаць, з царкоўнаславянскай мовы з заменай суф. ‑ашчы на суф. ‑ушчы з абагульненым значэннем Nomina agentis. У ст.-бел. мове відушчы адсутнічае (ёсць толькі видячій, видящий). Сюды ж відушчасць ’празорлівасць’, відушча ’празорліва’ (КТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абсе́вак
1. Абнасенены ўчастак поля, лесу, лугу (Слаўг.).
2. Лес-самасейка; луг, які самаабнасеньваецца (Слаўг.).
3. Выпадкова незасеянае пры сяўбе месца на полі (Мсцісл. Бяльк., Слаўг., Хойн.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
узно́р
1. Крыніца, струмень вады, які выходзіць на паверхню зямлі (Віц. Нік. 1895).
2. Крыніца або неперасыхаючы вадаём, копанка (Лёзн.).
3. Нізіна (Кузн. Касп.).
□ в. Узнор Гарад.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
бесканду́ктарны, ‑ая, ‑ае.
Які ажыццяўляецца без кандуктара; які мае адносіны да абслугоўвання пасажыраў без кандуктара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
беспрыпы́начны, ‑ая, ‑ае.
Які не робіць прыпынкаў; які не мае перапынкаў у руху, у дзеянні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
венесуэ́льскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да венесуэльцаў, Венесуэлы, які належыць, уласцівы ім. Венесузльская культура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апто́вы, ‑ая, ‑ае.
Які звязаны з гандлем оптам; які робіцца оптам. Аптовы гандаль. Аптовыя цэны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баро́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да барона. Баронскі тытул. // Які належыць барону. Баронскі замак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́севы, ‑ая, ‑ае.
Які мае дачыненне да восі. Восевы шарнір. // Які з’яўляецца воссю. Восевая лінія.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)