дада́ны, -ая, -ае.

У выразах:

а) даданы сказ — частка складаназалежнага сказа, сінтаксічна падпарадкаваная галоўнаму сказу і звязаная з ім пры дапамозе злучніка або злучальнага слова;

б) даданы член сказа — член сказа, які паясняе і дапаўняе які-н. з галоўных членаў сказа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэві́з, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Кароткае выслоўе, якое выражае кіруючую ідэю паводзін або дзейнасці.

Наш д. — наперад!

2. Слова або выслоўе, якое на конкурсах аўтар ставіць на творы замест свайго імя.

Праект пад дэвізам «Перамога».

|| прым. дэві́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абсячы́, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак.

1. што. Адсякаючы, аддзяліць.

А. сукі на дрэве.

2. перан., каго. Спыніць, абарваць.

Абсек мяне бацька, не даў слова сказаць.

|| незак. абсяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абсяка́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

КУСТО́ДА

[ад лац. custos (custodis) вартавы],

у рукапісных кнігах — абазначэнне парадкавага нумара сшытка на 1-й і апошняй яго старонках. У старадруках К. — 1-е слова (або частка слова) наступнай старонкі, якое змешчана ў ніжнім правым радку папярэдняй старонкі. К. выкарыстоўваліся, каб аблегчыць чытанне, а таксама забяспечыць правільнасць падбору аркушаў і сшыткаў у час пераплёту кнігі. У сучаснай кнізе К называюць змешчаныя ў верхняй частцы старонак гранічныя тэрміны развароту энцыклапедыі або слоўніка.

т. 9, с. 58

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

намінаты́ўны, ‑ая, ‑ае.

У граматыцы — які служыць для называння, абазначэння (прадметаў, з’яў, якасцей, дзеянняў). Намінатыўная функцыя слова. Намінатыўны сказ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ана́фема, ‑ы, ж.

1. Адлучэнне ад царквы, пракляцце. Абвяшчаць анафему.

2. Разм. Ужываецца як лаянкавае слова. Прэч адсюль, анафема!

[Грэч. anathēma — пракляцце.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бажы́цца, бажуся, божышся, божыцца; незак.

Даваць клятву, ужываючы слова «далібог». А Крамнік божыцца, клянецца: — Няхай язык адсохне, — прысягае. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лексе́ма, ‑ы, ж.

Слова як самастойная сэнсавая адзінка, якая разглядаецца ў мовазнаўства ва ўсёй сукупнасці сваіх форм і значэнняў.

[Ад грэч. lexis — слова, выраз.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зака́яцца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Даць сабе слова, абяцанне не рабіць чаго‑н. у далейшым; зарачыся. Закаяцца піць гарэлку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дон, нескл., м.

Слова, якое далучаецца да мужчынскіх імён іспанскіх дваран і знаці. Дон Жуан. Дон Кіхот. Дон Педра.

[Ісп. don.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)