ма́ркі, ‑ая, ‑ае.
1. Які лёгка робіцца брудным (пра тканіны, адзенне светлага колеру). Маркая сукенка.
2. Такі, ад якога можна забрудзіцца. Не грэбаваў камбрыг і самай цяжкай і маркай салдацкай працаю... Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марфало́гія, ‑і, ж.
1. Навука пра будову і форму арганізмаў, рэчываў і пад. Марфалогія жывёл. Марфалогія раслін.
2. Сукупнасць форм слоў якой‑н. мовы, а таксама раздзел граматыкі, які вывучае формы слоў.
[Ад грэч. morphē — форма і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нажырава́цца, ‑руецца; зак.
Разм. Жыруючы, наесціся, адкарміцца (пра рыб, вадаплаўных птушак і пад.). Нажыруецца шчупачына і заб’ецца ў асаку драмаць. Кандрусевіч. Людзі расхіналі кусты, палохаючы дзікіх качак, якія нажыраваліся за дзень. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нездаро́віцца, ‑віцца; безас. незак.
Пра адчуванне недамагання. — Адпусціў бы, Міхаль, ты мяне дахаты, — кажу, — жонцы з вечара нездаровілася. Сачанка. — Можа, табе нездаровіцца? — пасля кароткага маўчання пытае Лабановіч. Ліда нічога не адказвае. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нуднава́та,
1. Прысл. да нуднаваты.
2. безас. у знач. вык. Пра пачуццё нуды, якое адчувае хто‑н. Праз гадзіну-другую, калі прыгрэла сонца, ліні брацца перасталі і нам зрабілася крыху нуднавата. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няве́села,
1. Прысл. да невясёлы.
2. безас. у знач. вык. Пра пачуццё суму, журбы, якое перажывае хто‑н. [Лабановіч:] — Што ты, бабка, зажурылася? — Калі вам нявесела, дык і мне нявесела, — адказала бабка. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няя́сна,
1. Прысл. да няясны.
2. безас. у знач. вык. Пра адсутнасць яснага ўяўлення аб кім‑, чым‑н. [Вера Васільеўна:] — Для мяне, напрыклад, няясна, чаго вы так баіцеся вопыту Карніцкага, нават яго самога. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паабзаво́дзіцца, ‑водзіцца; ‑водзімся, ‑водзіцеся, ‑водзяцца; зак.
Абзавесціся кім‑, чым‑н. — пра ўсіх, многіх. Ціхамір пражыў у бабы Параскі тры дні. Знайшліся ў вёсцы і знаёмыя, і даўнія сябры, якія паабзаводзіліся сем’ямі. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паадніма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Адняць, адставіць ад чаго‑н. усё, многае. Пааднімаць драбіны ад сцяны.
2. безас. Паралізаваць многае. Ногі пааднімала.
3. Спыніць кармленне малаком маці — пра ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыкіда́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Выкінуцца, вываліцца адкуль‑н. — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Павыкідацца з парашутамі. Пісьмы павыкідаліся з сумкі. □ — Зняць .. [птушанят] трэба, а то яшчэ павыкідаюцца [з гнязда], — мітусілася Лідка. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)