Verbum

лань, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

Жывёліна сямейства аленяў, якая вылучаецца стройнасцю цела і хуткасцю бегу.

|| прым. ла́нін, -а, -ы і ла́невы, -ая, -ае.

Ланіна скура.

Ланевы гадавальнік.

лао́сцы, -аў, адз. лао́сец, -сца, м.

Група народаў, якія складаюць асноўнае насельніцтва Лаоса і часткова Тайланда.

|| ж. лао́ска, -і, ДМ лао́сцы, мн. -і, -сак.

|| прым. лао́скі, -ая, -ае.

Лаоская мова.

ла́па, -ы, мн. -ы, лап, ж.

1. Ступня або ўся нага ў некаторых жывёл і птушак.

Каціная л.

2. Аб руцэ або назе чалавека (разм.).

Вялізная л.

Брыдкія лапы.

3. Галіна хвойнага дрэва.

Пышныя лапы ялін.

4. Расплюшчаны і загнуты канец у некаторых інструментах для выдзірання цвікоў, а таксама інструмент з такім канцом (спец.).

5. Шып на канцы бервяна (спец.).

Рубіць у лапу.

◊

Даць у (на) лапу — падкупіць каго-н. (разм.).

Налажыць лапу на што-н. — захапіць што-н., падпарадкаваць свайму ўплыву (разм.).

Папасціся ў лапы каму-н. — апынуцца ў залежнасці ад каго-н. (разм.).

У лапах каго-н. — быць у поўнай залежнасці.

Хадзіць на мяккіх лапах — хадзіць цішком; выслужвацца перад кім-н. (разм., неадабр.).

|| памянш. ла́пка, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж. (да 1—3 знач.).

|| прым. ла́пны, -ая, -ае (да 1, 3 і 4 знач.).

лапаву́хі, -ая, -ае (разм.).

1. 3 вялікімі адтапыранымі вушамі.

Лапавухая свіння.

2. перан. Някемлівы, малаздольны, абмежаваны чалавек (лаянк.).

|| наз. лапаву́хасць, -і, ж.

лапано́сы, -ая, -ае (разм.).

3 шырокім пляскатым носам.

|| наз. лапано́сасць, -і, ж.

лапа́та, -ы, ДМ -па́це, мн. -ы, -па́т, ж.

Металічная, драўляная і іншая прылада з дзяржаннем і шырокім плоскім ніжнім канцом для капання, перамяшчэння чаго-н.

Жалезная л.

◊

Грэбці грошы лапатай (разм.) — атрымліваць многа грошай.

|| памянш. лапа́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. і лапа́тачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. лапа́тны, -ая, -ае.

лапата́ць, -пачу́, -по́чаш, -по́ча; -пачы́; незак.

1. Удараць па якой-н. паверхні, ствараючы аднастайныя, прыглушаныя гукі; шалясцець.

Л. крыламі па вадзе.

Дождж лапоча па страсе.

2. Хутка, нязвязна гаварыць, паспешліва расказваць (разм.).

Вінавата л.

3. Гаварыць многа, бесперастанку аб чым-н. пустым, нязначным; балбатаць (разм.).

Яна цэлы дзень бегала па вёсцы і лапатала.

4. Незразумела гаварыць, гаварыць на чужой, незнаёмай для каго-н. мове; невыразна вымаўляць.

Дзяўчынка лапатала на сваёй дзіцячай мове.

Немец лапатаў нешта незразумелае.

|| зак. пралапата́ць, -пачу́, -по́чаш, -по́ча; -пачы́.

|| наз. лапата́нне, -я, н. і ло́пат, -у, М -паце, м.

лапа́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Невялікая лапата.

2. Тое, што і лопасць (у 2 знач.).

Лапаткі турбіны.

3. Плоская шырокая косць трохвугольнай формы ў верхняй частцы спіны.

4. Плоскі няспелы стручок гароху ці іншай бабовай расліны.

Лапаткі гароху.

◊

Ва ўсе лапаткі (бегчы; разм.) — вельмі хутка.

Палажыць (класці) на лапаткі — пры дужанні (па)валіць саперніка на спіну, а таксама наогул перамагчы.

ла́патнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

1. Той, хто пляце і прадае лапці (уст.).

2. Той, хто ходзіць у лапцях (пра беднага селяніна; уст.).

3. Неадукаваны, некультурны, адсталы чалавек (звычайна як лаянкавае слова; пагард.).

Вахлак, л. няшчасны.

лапату́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Той, хто бесперастанку гаворыць, лапоча; балбатун.

|| ж. лапату́ха, -і, ДМ -ту́се, мн. -і, -ту́х.