ідыяма́тыка
(гр. idiomatikos = асаблівы)
1) вучэнне аб ідыёмах;
2) сукупнасць ідыём якой-н. мовы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ква́га
(н.-лац. quagga, з мовы гатэнтотаў)
жывёла сям. конепадобных, якая жыве ў Афрыцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
лабіяліза́цыя
(ад лац. labialis = губны)
лінгв. вымаўленне некаторых гукаў мовы з акругленнем выцягнутых губ.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
манатані́зм
(ад мана- + гр. tonos = тон)
лінгв. адсутнасць меладычнай карэляцыі ў гукавой сістэме мовы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
суперстра́т
(лац. superstratum = насланае)
элементы мовы прышлага народа, што праніклі ў мову карэннага насельніцтва.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фанеты́чны
(гр. phonetikos = гукавы)
які мае адносіны да фанетыкі, гукавы (напр. ф. лад мовы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ВІНАГРА́ДАЎ Віктар Уладзіміравіч
(12.1.1895, г. Зарайск, Расія — 4.10.1969),
рускі мовазнавец. Акад. АН СССР (1946). Д-р філал. н. (1940). Скончыў гіст.-філал. і археал. ін-ты ў Петраградзе (1918). Дырэктар Ін-та мовазнаўства (1950—54) і Ін-та рус. мовы (1958—68), адначасова акад.-сакратар Аддз. л-ры і мовы (1950—63) АН СССР. Даследчык агульнай тэорыі і метадалогіі мовазнаўства, найважнейшых галін навукі пра рус. мову. З яго імем звязана ўзнікненне і абгрунтаванне шэрагу новых галін філал. навукі: гісторыі літ. мовы, агульнамоўнай і індывідуальнай стылістыкі, тэорыі паэт. мовы, фразеалогіі як філал. дысцыпліны і інш. Аўтар працы «Руская мова (граматычнае вучэнне пра слова)» (1947; Дзярж. прэмія СССР 1951). Рэдактар час. «Вопросы языкознания» (1952—69).
Літ.:
Булахов М.Г. Восточнославянские языковеды: Библиогр. словарь. Мн., 1977. Т. 2. С. 89—129.
т. 4, с. 181
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
зацвярдзе́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які стаў цвёрдым, каляным. На страсе ў хляве зацвярдзелымі грудкамі зелянее мох. Скрыган.
2. Які вымаўляецца заўсёды цвёрда (пра гукі беларускай мовы дж, ж, р, ц, ч, ш). Зацвярдзелыя зычныя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самахарактары́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
Характарыстыка самога сябе сваімі паводзінамі, учынкамі і асабістымі выказваннямі. Сатырык [К. Чорны] трапна выкарыстоўвае прыём самахарактарыстык персанажаў і парадзіравання іх мовы для высмейвання недарэчнага існавання гэтых абломкаў старога свету. Казека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сло́ўнікавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да складання і выдання слоўніка (у 1 знач.). Слоўнікавы артыкул. Слоўнікавая работа. Слоўнікавае выдавецтва.
2. Які мае адносіны да слоўніка (у 2 знач.); лексічны. Слоўнікавы састаў мовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)