лёска, ‑і, ДМ лёсцы; Р мн. ‑сак; ж.

Прымацаваная да вудзільна нітка (валасяная, капронавая і пад.) з рыбалоўным кручком на канцы. Лёска з’яўляецца адной з самых важных, самых адказных частак вуды. Матрунёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мада́льнасць, ‑і, ж.

1. Граматычная катэгорыя, якая выражае адносіны зместу выказвання да рэчаіснасці і перадаецца формамі ладу дзеяслова, інтанацыяй, пабочнымі словамі і пад.

2. У логіцы — катэгорыя, якая выражае ступень верагоднасці, дакладнасці суджэння.

[Ад лац. modus — лад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

многапрагра́мны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае некалькі радыё- або тэлевізійных праграм для перадачы па розных каналах вяшчання.

2. Які выконвае некалькі розных відаў заданняў (пра апарат, машыну, устройства і пад.). Многапраграмная памяць машыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мо́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Ніжняя мясістая частка вуха. З-пад фуражкі з блішчастым брыльком як бы выпісваліся намаляваныя чорнай тушшу бакенбарды, што даходзілі трошачкі ніжэй мочак вушэй. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мурава́ць, мурую, муруеш, муруе; незак., што.

Будаваць, складваць з каменю або цэглы, змацоўваючы цэментам, вапнай або глінай. Мураваць сцяну. Мураваць печ. □ У школьны двор, дзе муруюць новы будынак пад майстэрні, заязджае грузавік. Юрэвіч.

[Польск. murować, ад лац. murus — сцяна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мыча́ць, мычу, мычыш, мычыць; незак.

Тое, што і мыкаць. Маша сасніла, што праспала статак, што пад акном мычыць Лыска — кліча гаспадыню. Шамякін. [Сяргей:] — Вусаты так набраўся, што і гаварыць не можа, толькі мычыць. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накуры́ць, ‑куру, ‑курыш, ‑курыць; зак.

Курачы, напоўніць памяшканне табачным дымам. У калгаснай канцылярыі ўжо паспелі накурыць. Пянкрат. — А браточкі мае! Вось накурылі, і бацькі роднага не распазнаў бы, — забурчаў пад нос Гарбуз. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́фта, ‑ы, ДМ ‑фце, ж.

Мінеральнае вадкае масляністае гаручае рэчыва звычайна цёмна-бурага колеру, якое ўжываецца як паліва, а таксама як сыравіна, з якой атрымліваюць розныя прадукты (бензін, газу, вазелін і пад.).

[Грэч. náphtha ад перс. näft.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нацюрмо́рт, ‑а, М ‑рце, м.

У выяўленчым мастацтве — малюнак або карціна, на якіх паказаны неадушаўлёныя прадметы ў пэўных суадносінах (кветкі, садавіна, дзічына і пад.). Сцены майстэрні былі скрозь увешаны карцінамі — пейзажамі, нацюрмортамі. Машара.

[Фр. nature morte — мёртвая прырода.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нашы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які носяць на шыі, надзяваюць на шыю. Нашыйныя ўпрыгожанні. □ Нашыйныя грыўні, плечавыя ланцужкі, фібулы, пацеркі, галаўныя прыколкі — усё ажывала пад пяром таленавітага даследчыка, раскрывала сваё часам вельмі тонкае хараство. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)