◎ Падво́й ’частка сахі, якая падтрымлівае плаху’ (Выг.), пудвій ’тс’ (Тарнацкі, Studia), падваі ’вяроўка, якой прымацоўваюцца нарогі сахі да ручкі’ (Сл. ПЗБ). Рус. подвби ’вязкі, віцы, якія звязваюць часткі сахі’. Да падвіць > віць з чаргаваннем галосных у корані.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піскунец ’плюшчай галінасты, Sparganium ramosum Huds.’ (паўн.-усх., Кіс.). Да піск (гл.); матывацыя наймення застаецца няяснай, аднак іншая назва — плюшчай, звязаная з плюха ’аер, касач’ (ТС), сведчыць пра падабенства ў выкарыстанні ніжняй часткі лістоў у якасці пішчалак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
separate2 [ˈsepəreɪt] v.
1. аддзяля́ць, раз’ядно́ўваць
2. расклада́ць (на часткі)
3. аддзяля́цца; разлуча́цца; разыхо́дзіцца (пра мужа і жонку)
4. сартава́ць
♦
separate the sheep from the goat разбіра́цца, хто ёсць хто;
separate the wheat from the chaff аддзяля́ць зе́рне ад мякі́ны
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
разлуча́цца несов.
1. разлуча́ться;
2. (о контакте) разъединя́ться;
3. разделя́ться;
чарада́ ~ча́лася на дзве ча́сткі — ста́до разделя́лось на́ две ча́сти;
4. перен., разг. расстава́ться; см. разлучы́цца 4;
5. страд. разлуча́ть; разъединя́ть; разделя́ть; см. разлучы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлучы́цца сов.
1. разлучи́ться;
2. (о контакте) разъедини́ться;
3. раздели́ться;
чарада́ ~чы́лася на дзве ча́сткі — ста́до раздели́лось на две ча́сти;
4. перен., разг. расста́ться;
р. з ду́мкай аб шча́сці — расста́ться с мы́слью о сча́стье
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
на́двае, прысл.
1. На дзве часткі; папалам. Для адводу вачэй [Міця] яшчэ з раніцы пайшоў з касой у кусты, але не косіць, а пілуе рашпілем надвае зенітны снарад. Навуменка.
2. перан. Разм. Няпэўна, дапускаючы розныя варыянты.
•••
Бабка надвае варажыла (гадала) гл. бабка 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
атрафі́равацца, ‑руецца; зак. і незак.
Зменшыцца (змяншацца), страціць (страчваць) жыццяздольнасць (пра органы, часткі жывога арганізма). Я ўжо гадоў дзесяць не адчуваю пахаў. Калі хадзіў у школу, часта прастуджваўся, мае органы [нюху] атрафіраваліся, і цяпер пахла што ці смярдзела, а для мяне ўсё роўна. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перагры́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; ‑зём, ‑зяце; зак., каго-што.
1. Грызучы, перакусіць надвае, падзяліць на часткі. Завязаўшы на нітцы вузельчык, Іван перагрызае яе вострымі беласнежнымі зубамі. Лынькоў.
2. Пагрызці ўсё, многае.
•••
Горла перагрызці — жорстка, бязлітасна расправіцца з кім‑н. у парыве злосці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зашпілі́ць, ‑шпілю, ‑шпіліш, ‑шпіліць; зак., што.
Злучыць, змацаваць край адзення пры дапамозе засцежкі (гузікаў, аплікоў, кнопак, шпілек і пад.). Зашпіліць каўнер. Зашпіліць паліто. □ Сцяпан зашпіліў на ўсе гузікі шэры брызентавы плашч, падняў каўнер. Васілёнак. // Закрыць засцежку, злучыць часткі засцежкі. Зашпіліць гузік. Зашпіліць брошку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышчэ́плены 1, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прышчапіць 1.
2. у знач. прым. Такі, якому нададзены якія‑н. ўласцівасці шляхам перасадкі на яго часткі другой расліны (пра расліну). Прышчэпленая яблыня.
прышчэ́плены 2, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад прышчапіць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)