афа́зія

(гр. aphasia)

поўная ці частковая страта мовы ў выніку пашкоджання моўных цэнтраў галаўнога мозгу.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

БУЛЫ́КА Аляксандр Мікалаевіч

(н. 18.3.1935, в. Селішча Навагрудскага р-на Гродзенскай вобл.),

бел. мовазнавец. Чл.-кар. АН Беларусі (1994), д-р філал. н. (1981), праф. (1992). Скончыў БДУ (1959). З 1965 у Ін-це мовазнаўства АН Беларусі. Даследуе мову помнікаў стараж. бел. л-ры, старабел. графіку, арфаграфію, фанетыку, марфалогію, лексікалогію і інш.: «Развіццё арфаграфічнай сістэмы старабеларускай мовы» (1970), «Даўнія запазычанні беларускай мовы» (1972), «Лексічныя запазычанні ў беларускай мове XIV—XVIII стст.» (1980). Аўтар «Слоўніка іншамоўных слоў» (1993), рэдактар і сааўт. «Гістарычнага слоўніка беларускай мовы» (вып. 1—14, 1982—96).

т. 3, с. 331

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

далга́ны, ‑ган; адз. далган, ‑а, м.; далганка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. далганкі, ‑нак; ж.

Народнасць, якая жыве ў Таймырскай (Далгана-Ненецкай) нацыянальнай акрузе Краснаярскага края і гаворыць на далганскім дыялекце якуцкай мовы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыёперада́ча, ‑ы, ж.

1. Перадача мовы, музыкі, адлюстравання і пад. на адлегласць пры дапамозе радыёхваль. Да пачатку ранішніх маскоўскіх радыёперадач заставалася яшчэ каля сарака хвілін. М. Ткачоў.

2. Тое, што перадаецца такім чынам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

русі́зм, ‑а, м.

Слова ці моўны зварот, запазычаныя з рускай мовы ці ўтвораныя па ўзору рускіх слоў і выразаў. У .. беларускай мове [Багдановіча] сапраўды было, асабліва ў пачатковым перыядзе творчасці, багата русізмаў. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фразеалагі́зм, ‑а, м.

Устойлівае спалучэнне слоў, якое характарызуецца пастаянным лексічным саставам, устойлівай граматычнай будовай і вядомым для носьбітаў дадзенай мовы значэннем (у большасці выпадкаў — пераносна-вобразным), напрыклад: «даць у косці», «застацца з носам».

[Грэч. phrásis — выраз.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шматто́мны, ‑ая, ‑ае.

Які складаецца з некалькіх, з многіх тамоў; выдадзены ў некалькіх ці многіх тамах. Шматтомная праца. □ На базе.. [картатэкі] з 1960 г. пачалося ўкладанне шматтомнага тлумачальнага слоўніка сучаснай беларускай літаратурнай мовы. Суднік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эліні́зм, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Эпоха росквіту змешанай грэка-ўсходнян культуры, якая наступіла пасля заваяванняў Аляксандрам Македонскім на Ўсходзе. Пачатак элінізму. Позні элінізм.

2. Слова ці словазлучэнне, запазычанае са старагрэчаскай мовы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

граматы́чны grammátisch, grammatikálisch;

граматы́чны лад мо́вы лінгв. der grammátische [grammatikálische] Áufbau der Spráche;

граматы́чная памы́лка grammátischer Féhler;

граматы́чнае пра́віла grammátische [grammatikálische] Régel

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

галіцы́зм

(фр. gallicisme, ад лац. Gallicus = гальскі)

слова ці выраз, запазычаныя з французскай мовы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)