На́валка ’чахол на падушку’ (БРС, Сцяшк., Бяльк.), рус.на́волока ’тс’. Беларуская форма з на́валака ’тс’, відаць, успрынятая як звычайная форма пры памянш. на́валачка; гл. наст. слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́ліс2
(гр. polis)
горад-дзяржава як асобая форма сацыяльна-эканамічнай і палітычнай арганізацыі, тыповая для Старажытнай Грэцыі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
уніфо́рма
(фр. uniforme, ад лац. unus = адзін + forma = форма)
форменнае адзенне, аднолькавае для ўсіх людзей якой-н. групы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
АДЗІНАЦЦАЦІСКЛАДО́ВІК,
вершаваная форма з 11 складоў. У метрычным вершаскладанні вядомы адзінаццаціскладовік алкееў (першыя 2 радкі алкеевай страфы), сапфічны (першыя 3 радкі сапфічнай страфы) і інш. У сілабічным вершаскладанні самы пашыраны памер, якім карысталіся ў санетах і паэмах, напісаных тэрцынамі і актавамі. Меў сталы націск на 10-м складзе і звычайна жаночую клаўзулу.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЗЁРНАЯ ЧА́ША, азёрнае ложа,
частка азёрнай катлавіны, запоўненая вадой да вышыні макс. падымання ўзроўню. У азёрнай чашы вылучаюць мелкаводную частку — літараль і сублітараль да глыбіні, дзе назіраецца ўплыў хваляў на дно. Глыбакаводная зона — прафундаль — укрыта глеямі і сапрапелямі. Форма і памеры азёрнай чашы на працягу геал. перыяду мяняюцца ў выніку намнажэння азёрных адкладаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІГРАМАРФІ́ЗМ
(ад гігра... + грэч. morphē форма, выгляд),
асаблівасці будовы раслін, якія растуць у вільготных мясцінах, з павышанай вільгаццю паветра. Для іх характэрны прыстасаванні, накіраваныя на ўзмацненне транспірацыі (клеткі эпідэрмы танкасценныя, укрытыя тонкай кутыкулай; вялізныя міжклетнікі і танкасценныя валаскі ствараюць вял. выпаральную паверхню), што забяспечвае інтэнсіўнае перамяшчэнне пажыўных раствораў да парасткаў. Гл. таксама Гіграфіты, Ксерамарфізм.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГО́РНАЯ ВЯРШЫ́НЯ,
найвышэйшая частка гары, горнага масіву ці хрыбта. Форма горнай вяршыні можа быць піка-, платопадобная ці інш., што абумоўлена літалогіяй складаючых парод, тэктанічнай будовай, характарам дэнудацыйных працэсаў і г.д. Самыя высокія вяршыні зямнога шара — Джамалунгма (Эверэст) у Гімалаях (8848 м), Чагары (Годвін-Остэн, Дапсанг) у Каракаруме (8611 м), Канчэнджанга ў Гімалаях (8585 м).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
dentition
[denˈtɪʃən]
n.
1) прарэ́званьне зубо́ў
2) фо́рма і разьмяшчэ́ньне зубо́ў
Dogs and wolves have the same dentition — Саба́кі й ваўкі ма́юць такі́я са́мыя зу́бы
3) зу́бы pl.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
itself
[ɪtˈself]
pron.
1) сам, сама́, само́
The land itself is worth more — Сама́ зямля́ ва́ртая больш
2) зваро́тная фо́рма ад it
The horse hurt itself — Конь скале́чыўся
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Накшта́лт ’накшталт’ (Яруш., Байк. і Некр., ТСБМ, ТС). З польск.kształt, nakształt ’накшталт, падобна да, як бы’ (< kształt ’воблік, аблічча, форма’ з ням.Gestalt ’фігура, форма’, гл. Брукнер, 278).