тані́н, ‑у, м.

Рэчыва, якое знаходзіцца ў некаторых раслінах і мае дубільныя і вяжучыя ўласцівасці (выкарыстоўваецца ў медыцыне і тэхніцы).

[Фр. tanin.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ультра...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: крайні, найвышэйшы, які знаходзіцца за межамі чаго‑н., напрыклад: ультракансерватар, ультрамарынавы, ультракароткі.

[Лац. ultra — за межамі, звыш.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фрэ́йліна, ‑ы, ж.

Прыдворнае званне дзяўчыны-дваранкі, якая знаходзіцца пры царыцы, каралеве, прынцэсе і пад. // Асоба, якая мае гэта званне.

[Ад ням. Fräulein.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хло́рысты, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца ў злучэнні з хлорам, які мае ў сабе хлор. Хлорыстая кіслага. Хлорысты вадарод. Хлорысты барый.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эфедры́н, ‑у, м.

Спец. Алкалоід, які знаходзіцца ў эфедры (прымяняецца ў медыцыне пры бранхіяльнай астме, паніжэнні крывянога ціску і пад.).

[Ад грэч. ephedra.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Памяшка́нне ’месца, дзе жыве, размяшчаецца хто-, што-н.’ (ТСБМ). З польск. pomieszkanie ’тс’, дзе ад mieszkać ’жыць, знаходзіцца дзе-н.’ (Брукнер, 335).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АПАЗІ́ЦЫЯ ў мовазнаўстве, фармальнае адрозненне моўных адзінак, якому адпавядае адрозненне ў семантыцы. Так, бел. словы «лес» і «лёс» адрозніваюцца гукамі [э] і [о], што сігналізуе пра розніцу ў значэнні. У граматыцы семантычнае адрозненне рэалізуецца ў супрацьпастаўленні формаў (напр.: ‘цяперашні час’ і ‘прошлы час’ — «будуе» і «будаваў»); наяўнасць апазіцыі — абавязковая ўмова існавання граматычнага значэння. У лексіцы апазіцыя семантычных кампанентаў рэалізуецца ў лексемах (напр.: «прыйсці» — ‘пачаць знаходзіцца’ і «пайсці» — ‘перастаць знаходзіцца’ ў пэўным месцы). Упершыню паняцце апазіцыі распрацавана М.С.Трубяцкім.

А.А.Кожынава.

т. 1, с. 412

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

плыву́чы, -ая, -ае.

1. Які плавае, знаходзіцца, размешчаны на вадзе.

П. мост.

П. маяк.

2. Здольны трымацца на паверхні вады, плаваць.

Плывучыя матэрыялы.

3. Пра грунт: які лёгка размываецца, перамяшчацца дзякуючы вялікай колькасці вады ў ім.

Плывучая гліна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ма́каўка, -і, ДМ -каўцы, мн. -і, -кавак, ж.

1. Плод маку: каробачка, дзе знаходзіцца насенне.

2. Купал царквы (разм.).

Зіхацелі царкоўныя макаўкі.

3. Верхняя частка, вяршыня чаго-н. (разм.).

Сухая м. дрэва.

4. Канец кораня конскага хваста.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растрыбушы́ць, -бушу́, -бу́шыш, -бу́шыць; -бу́шаны; зак. (разм.).

1. каго (што). Пачысціць, выдаліўшы вантробы (рыбу, птушку і пад.); распатрашыць, выпатрашыць.

2. што, перан. Выкінуць, растрэсці што-н.; дастаць тое, што знаходзіцца ўнутры.

Р. чамадан.

|| незак. растрыбу́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)