лі́тнік, ‑а, м.
Спец. Адтуліна або прыстасаванне для падводу расплаўленага металу ў ліцейную форму. Метал, здавалася, сам знаходзіў літнік, каб папасці і забегчы ў форму. Скрыган. // Частка металу, якая асталася на адлітай рэчы ў месцы ўлівання металу ў ліцейную форму. Адрэзаць літнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мацава́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. мацаваць.
2. Тое, што і крапеж. Рудніковыя мацаванні.
3. Прыстасаванне, якое служыць для замацавання чаго‑н. Прабіраючыся паміж зараснікаў вярбы, што разрасл[і]ся па беразе ракі, Валерый адчуў, як аслабла мацаванне лыжы на правай назе. Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пла́стыр, ‑у, м.
1. Наклееная на тканіну ліпкая лекавая маса, якая прыкладваецца да ран, нарываў і пад. У Любецкага была падвязана чорнай хусцінкай рука, галава забінтавана і заклеены пластырам твар. Карпюк.
2. Спец. Прыстасаванне са спецыяльнай парусіны, якім часова латаюць прабоіны на судне.
[Ад грэч. émplastron — мазь, пластыр.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
счэп, ‑а, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. счэпліваць — счапіць.
2. Прыстасаванне, пры дапамозе якога счэпліваюць што‑н. Вагонныя счэпы.
3. Група з некалькіх счэпленых сельскагаспадарчых прылад, машын і пад. Трактар ішоў павольна, за счэпам культыватараў цягнуўся доўгі хвост жаўтавата-шэрага пылу. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амартыза́тар
(рус. амортизатор, ад фр. amortir = аслабляць, змякчаць)
прыстасаванне ў машынах для змякчэння штуршкоў, удараў пры яздзе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бу́фер
(англ. buffer)
прыстасаванне ў паравозе, вагоне, аўтамабілі і інш. для паслаблення сілы ўдару, штуршка пры сутыкненні.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дэ́мпфер
(ням. Dämpfer)
прыстасаванне для гашэння механічных ваганняў, якія ўзнікаюць у машынах і прыборах у час работы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
запа́л м
1. (гарачыя памкненні) Héftigkeit f -, Éifer m -s;
у запа́ле únbedacht; im Zorn; in blínder Wut;
з запа́лам перан inbrünstig;
2. вайск (прыстасаванне) Zünder m -s, -, Zǘndstück n -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыла́да ж (прыстасаванне, інструмент, сродак) Vórrichtung f -, -en, Éinrichtung f -, -en, Mechanísmus m -, -men;
прыла́ды пра́цы Árbeitswerkzeug n -(e)s;
пісьмо́выя прыла́ды Schréibzeug n, -es, Schréibutensili¦en pl;
спарты́ўныя прыла́ды Spórtbedarf m -(e)s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Мя́льніца, мʼяльніца, мнАльніца ’церніца для канапель’ (Уладз., Бяльк., Мат. Гом., Сл. ПЗБ; мядз., Жыв. сл.), рус. мяльница ’церніца’, укр. мʼяльниця ’прыстасаванне, на якім размінаюць шкуры’, польск. międlnica ’церніца’. Паўн.-слав. Да мяць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)