Verbum

мі́нус, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Знак у выглядзе гарызантальнай рыскі (-) для абазначэння аднімання або адмоўнай велічыні ў матэматыцы.

2. нескл. Паміж дзвюма лічбамі абазначае, што другая лічба аднімаецца ад першай.

Пяць м. тры.

3. Пры ўказанні на тэмпературу паветра абазначае: ніжэй нуля.

Сёння м. пяць.

4. перан. Недахоп, адмоўны бок (разм.).

Праект мае шмат мінусаў.

|| прым. мі́нусавы, -ая, -ае (да 3 і 4 знач.).

Мінусавая тэмпература.

міну́скулы, -аў, адз. -кул, -а, м. (спец.).

Дробныя літары ў почырках старажытнай пісьменнасці.

|| прым. міну́скульны, -ая, -ае.

Мінускульнае пісьмо.

міну́та, -ы, ДМ -ну́це, мн. -ы, -ну́т, ж.

1. Адзінка вымярэння часу, роўная 1/60 гадзіны і якая складаецца з 60 секунд.

Без дваццаці мінут чатыры.

2. Кароткі прамежак часу, імгненне.

Мінуты радасці.

3. Адзінка вымярэння вугла і дугі, роўная 1/60 градуса (спец.).

◊

Мінута маўчання — знак выказвання жалю з прычыны чыёй-н. смерці.

Мінута ў мінуту — абсалютна дакладна.

На адну мінуту (разм.) — ненадоўга.

У адну мінуту — вельмі хутка.

|| памянш.-ласк. міну́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (да 1 і 2 знач.).

Пачакайце мінутку.

|| прым. міну́тны, -ая, -ае.

Мінутная стрэлка.

міну́ўшчына, -ы, ж.

Тое, што было раней, што даўно прайшло.

Сівая м.

міну́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не́цца; зак.

1. Прайсці, скончыцца.

Мінулася пара дажджоў.

2. Застацца ззаду, скончыцца.

Мінулася невялічкая вёсачка.

міну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.

1. каго-што. Прайсці, праехаць каля каго-, чаго-н., пакінуўшы яго ззаду або збоку.

М. азярко.

2. пераважна з адмоўем, чаго. Пазбегнуць чаго-н.

Не м. бяды (безас.). Горш, калі баішся: і ліха не мінеш, і надрыжышся.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Скончыцца, прайсці (пра час, пару, падзеі і пад.).

Вось і лета мінула.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каму. Споўніцца (пра ўзрост).

Яму мінула сем гадоў.

міну́чы, -ая, -ае.

Такі, які хутка праходзіць, мінае; недаўгавечны.

Шчаслівы час — м.

мір¹, -у, м.

1. Адсутнасць варожасці, вайны; згода.

Барацьба народаў за м.

Жыць у міры.

У сям’і м.

2. Пагадненне ваюючых бакоў аб канчатковым спыненні ваенных дзеянняў.

Падпісаць м.

|| прым. мі́рны, -ая, -ае.

мір², -а, м. (уст.).

Сельская грамада.

Мірам будавалі пагарэльцу хату.

◊

Што ўсяму міру, тое і бабінаму сыну (разм.) — што ўсім, тое і каму-н.

мі́ра¹, -а, н.

Пахучы алей, які ўжыв. ў хрысціянскіх царкоўных абрадах.

◊

Адным мірам мазаны (разм., неадабр.) — пра людзей з аднолькавымі недахопамі.