ме́шань¹, -і, ж.
1. Сумесь.
М. пяску і гліны.
2. Жывёла або расліна, якія атрыманы ў выніку скрыжавання дзвюх розных парод, двух гатункаў; мяшанец (разм.).
М. кабылы і асла.
3. Тое, што і мешанка.
Вядро мешані.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ме́шань², -і, ж.
Паўторнае ворыва.
Ячмень сеялі па мешані.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мешкава́ты, -ая, -ае.
1. Надта шырокі, падобны на мяшок (пра адзенне).
М. касцюм.
2. перан. Нязграбны, няспрытны, няўклюдны.
М. хлопец.
|| наз. мешкава́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мешкаві́на, -ы, ж.
Тканіна, з якой шыюць мяшкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мешчані́н, -а, мн. мяшча́не і (зліч. 2, 3, 4) мешчані́ны, мяшча́н, м.
1. У царскай Расіі: асоба, якая належала да гарадскога рамесна-гандлёвага саслоўя.
2. перан. Чалавек з дробнаўласніцкімі інтарэсамі, вузкім кругаглядам.
|| ж. мяшча́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. мяшча́нскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мёд, -у, М мёдзе, м.
1. Салодкае густое рэчыва, якое выпрацоўваюць пчолы з нектару кветак.
Ліпавы м.
2. Напітак, прыгатаваны з гэтага рэчыва.
|| прым. мядо́вы, -ая, -ае.
◊
Мядовы месяц — першы месяц сямейнага жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мёдаварэ́нне, -я, н.
Прамысловы выраб мёду як напітку.
|| прым. медава́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мё́рзлы, -ая, -ае.
1. Які зацвярдзеў ад марозу.
Мёрзлая зямля.
2. Сапсаваны ад марозу.
Мёрзлая бульба.
|| наз. мёрзласць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мёртванаро́джаны, -ая, -ае.
Які нарадзіўся мёртвым.
Мёртванароджанае дзіця.
М. праект (перан.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мё́ртвы, -ая, -ае.
1. Той, які памёр; нежывы.
М. чалавек.
Хаваць мёртвага (наз.).
2. перан. Пазбаўлены жыццёвасці; апусцелы.
М. твар.
Мёртвая вуліца.
○
Мёртвая зона (спец.) — прастора вакол радыёстанцыі, у якой назіраецца паслабленне або адсутнасць прыёму радыёсігналаў.
Мёртвая прастора — прастора, якая не прастрэльваецца франтавым агнём.
Мёртвы пункт — стан звёнаў механізма, калі яны знаходзяцца ў імгненнай раўнавазе.
Мёртвы сезон — перыяд застою ў прамысловасці, гандлі.
Мёртвы штыль — поўная адсутнасць ветру.
Мёртвы якар — нерухомы якар, які пастаянна ляжыць на дне і служыць для ўстаноўкі плывучых маякоў, бочак, прыпынку суднаў.
◊
Ляжаць мёртвым грузам — быць без выкарыстання, зусім непатрэбным.
Мёртвая хватка — здольнасць упарта, неадступна дабівацца свайго.
Піць мёртвую (разм.) — піць запоем.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)