ціву́н, ‑а, м.

Гіст. Назва розных службовых асоб у Расіі 10–17 стст. // Наглядчык за працай сялян у памешчыка ў часы прыгону. А ў Яносіка нічога з сабой не было; Цівуны ўсё адабралі, Усё агнём пайшло. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яйла́, ‑ы, ж.

1. Галоўная града ў сістэме Крымскіх гор. Вецер звычайна дзьме з мора, бо з трох астатніх бакоў Сімеіз акружае надзейная варта — падкова Ай-Петрынскай яйлы. Карамазаў.

2. Агульная назва летняй пашы ў Крымскіх гарах.

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Груздназва грыба грузд’. Параўн. рус. груздь, грузд, укр. груздь. Усх.-слав. (*gruzdь, *gruzdъ) назва прасл. характару. Лічыцца роднасным словам з *grǫda, *gruda (гл. града́). Гэта назва грыба з’яўляецца выключна славянскай. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 158. Параўн. яшчэ Фасмер, 1, 463–464.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

во́цатны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да воцату, уласцівы воцату. Воцатны пах. // Прызначаны для воцату, з-пад воцату. Воцатная бутля.

•••

Воцатнае дрэва — воцатнік.

Воцатная кіслата — арганічнае бясколернае рэчыва з рэзкім пахам.

Воцатная эсенцыяназва моцнага раствору воцатнай кіслаты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка 1, нескл., н.

Назва літары «к».

ка 2, прыназ. з Д.

Ужываецца замест «к ​2» у спалучэнні «ка мне». Прытуліся ка мне, дзяўчына каханая! Бядуля. Ка мне йшлі дзяўчаты, Кветкі мае рвалі, Жніўныя, вясельныя Песні распявалі. Русак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трылі́снік, ‑у, м.

1. Назва некаторых раслін з трайчастымі лістамі. Трыліснік лугавы. □ Ды беляцца на беразе ракі, Дзе сцелюцца трыліснік і асот, Палотны зрэбныя і ручнікі. Танк.

2. Ліст трайчастай будовы.

3. Відарыс трайчастага ліста на розных эмблемах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мяну́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Назва, дадзеная чалавеку жартам, у насмешку або для канспірацыі. [Дзед:] — Марка — гэта імя таго чалавека, а Руды — вулічная мянушка, бо ён меў рудую бараду... Шуцько. Быдла, ёлупень, балбес, лапатнік, турак, фармазон — якія толькі мянушкі несыпаліся на галовы бедных семінарыстаў! С. Александровіч. Карніцкаму, які насіў мянушку Пчала, у той час было яшчэ далёка да трыццаці год. Паслядовіч.

2. Назва, дадзеная адной жывёле ў адрозненне ад іншых падобных. [Святлана:] — Тата, а як мы яго назавём? У звярынцы ж ва ўсіх звяроў ёсць мянушкі. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гаро́шак, ‑шку, м.

1. Памянш.-ласк. да гарох.

2. Назва некаторых травяністых раслін сямейства бабовых. Пахучы гарошак. Мышыны гарошак.

3. Круглыя крапінкі, кружочкі на тканіне. Сукенка ў гарошак.

•••

Зялёны гарошак — няспелае насенне гароху, якое ужываецца як прыправа да стравы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

славі́нцы, ‑аў; адз. славінец, ‑нца, м.; славінка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. славінкі, ‑нак; ж.

1. Заходнеславянская народнасць, блізкая да кашубаў, якая жыве ў Польшчы.

2. Недакладная назва славенцаў, якая ўжывалася ў рускай гістарычнай і этнаграфічнай літаратуры 19 ст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

феры́т, ‑у, М ‑рыце, м.

Спец.

1. Цвёрды раствор вугляроду, які з’яўляецца састаўной часткай сталі і чыгуну.

2. У аўтаматыцы і вылічальнай тэхніцы — скарочаная назва магнітных элементаў, якія выкарыстоўваюцца ў якасці ячэек памяці, стрыжняў у імпульсных трансфарматарах і інш.

[Ад лац. ferrum — жалеза.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)